اگرچه تحریم‌های بین المللی صنعت بیمه کشورمان در شرف لغو و ارتباط با بیمه گران بین المللی پرقدرت و تجارب آنها و همچنین توانمندی آنها بخاطر برخورداری از پشتیبانی اتکایی و توزیع بین المللی ریسک های بزرگ و مازاد، اثر گذار خواهد بود و در صورتی که به خوبی مدیریت شود با رونق اقتصادی بازار بیمه داخلی به عنوان یک رکن مهم اقتصاد کشور روبرو خواهد شد،  اما نکته بسیار مهم این است که رسیدن به این چشم انداز با چه امکانات و سیاستهایی حاصل میشود. بدون تردید حفظ و صیانت از بازار فعلی و فعالان این بازار ( بیمه گران ، بیمه گذاران و شبکه توزیع و فروش ) از مهمترین وظایف و اولویتهای بیمه مرکزی بعنوان نهاد ناظر می باشد.
بیمه گران خارجی در مقایسه با شرکتهای بیمه ای داخلی از توان مالی و قدرت ارائه خدمات بهتری برخوردارند اما در کنار این مزایا دارای معایبی همانند عناصر رقابت آفرین نامیمون و نا برابر محسوب می گردند و می توانند موجبات تخریب بازار با سابقه چندین ساله صنعت بیمه ایران شوند. با نگاهی به ترکیب بازار بیمه کشور و سهم هر یک از شرکتهای این بازار بیمه نشان می هد که غیر از شرکت های بیمه ایران و آسیا که دارای سهم بالای 10 درصد می باشد، سایر شرکتها بیمه ای دارای سهم زیر 10درصد هستند و این خود آسیب پذیری در مقابل رقبای با قدرتهای رقابتی بالا را تشدید می کند. به عبارت دیگر از سهم پایین شرکتهای موجود در بازار بیمه داخلی، تلفیق یا ترکیب یا ادغام شرکتهای بیمه ای داخلی را بعنوان یک راهکار برای خروج از بحران پساتحریم میتوان پیش بینی کرد.
 علی ایحال تبیین شرایط ورود، عرصه های قابل فعالیت و تعریف حدود و ثغور آنها در بازار برای ارائه خدمات به شهروندان و همچنین حفظ و صیانت از بازار فعلی و فعالان این بازار از ابتدایی ترین انتظارات بازار بیمه ایران از بیمه مرکزی بعنوان نهاد ناظر می باشد. دستپاچگی و عدم بررسی های فنی، با این تفکر که با لغو تحریم ها و ضمن اجازه ورود و فعالیت شرکتهای بیمه خارجی تغییر و تحولی در بازار بیمه ای کشور ایجاد خواهد شد و رکود ناشی از عدم داشتن برنامه منظم و میزان بهره وری و عدم استراتژی رقابت بین محصولات و شرکتهای بیمه فعال داخلی در آینده ای نزدیک با ورود رقبای خارجی از بین خواهد رفت، فقط موجب تضعیف بازار فعلی بیمه کشور و نارضایتی ها بین عوامل مختلف بازار بیمه ( بیمه گذار ، بیمه گر و شبکه فروش ) خواهد شد.
شرایط فعلی بازار بیمه کشورمان گویای آن است که شرکت های بیمه در حال حاضر همچنان بر روش های سنتی و کهنه کسب و کار اصرار می ورزند (البته شاید بتوان گفت عدم وجود فضای رقابتی بر این اصرار بی تاثیر نبوده است)، اما اگر قرار باشد شرکت بیمه دیگری فقط با برچسب "خارجی" بودن اجازه فعالیت بگیرد و بدون هیچ برنامه راهبردی و استراتژیکی وارد بازار بیمه کشور شود، پس چه فرقی بین ورود بیمه گران خارجی و بیمه گران داخلی خواهد بود؟ چه اصراری بر شروع فعالیت بیمه گر خارجی است تا زمانیکه برنامه مشخصی برای جذب پرتفوی جدید و توسعه بازار بیمه کشور و ارائه پوششهای متنوع و جدید نداشته باشد؟ (حدود 30 بیمه گر داخلی در حال حاضر به اندازه کافی کیک را - با نرخ شکنی- از دست همدیگر چنگ میزنند و نیازی به مدعی دیگری نیست)
لذا توجه نهاد ناظر را به این مهم جلب می نماییم که حتما در کنار سایر الزامات ورود شرکتهای بیمه گر به بازار بیمه لازم است شرکتهای بیمه در شرف تاسیس (چه داخلی و چه خارجی) استراتژی خود در ورود به بازار را توجیه نمایند و از قبل برنامه یا طرح توجیهی مناسب خود را برای ارائه خدمات، محصولات و جذب بازارهای بکر و پرتفوی جدید ارائه نمایند. مجددا تاکید میشود اگر قرار باشد هر شرکت بیمه تازه تاسیس سهمی قسمتی از کیک معروف بازار بیمه را با همان ابعاد و اندازه و بدون اینکه نقشی در بزرگتر کردن آن داشته باشد را از آن خود کند(فقط انتقال پرتفوی از یک شرکت بیمه به شرکتی دیگر) نباید انتظار تغییر و تحولی در بازار بیمه داشت.
در اینجا به یک نمونه این تقاضاها برای ورود به بازار بیمه کشورمان با عنوان شرکت بیمه آویوا – مستقر در ترکیه– اشاره مینماییم. این شرکت به عنوان زیر مجموعه ای از شرکت بیمه آویوا (AVIVA) مادر است که در انگلستان مستقر است. شرکت بیمه آویوای مادر حدود 26.364 نفر کارمند و با قدمت و سابقه فعالیت 319 ساله، در زمینه بیمه های عمر و جنرال فعالیت دارد.  شرکت بیمه آویوا حدود 29 میلیون نفر مشتری در سراسر دنیا داشته و در کشورهای آسیایی، اروپایی وکانادا به صورت هلدینگ اداره میشود(منبع گزارش سالانه شرکت آویوا – 2014).
نکته قابل توجه و علت اصلی نگارش این متن این بود که، در خبرها مشخصات شرکت آویوای مستقر در ترکیه به صورت غیر واقعی ذکر شده است. به طوریکه تعداد مشتریان 31 میلیون نفر و وضعیت مالی و ترازنامه ای این شرکت خوب گزارش شده است. در حالیکه بنا به اطلاعات موجود در گزارش سالانه شرکت آویوا در سال 2014، شرکت بیمه آویوای ترکیه تنها حدود 2 میلیون مشتری دارد و در خصوص ارزش کسب و کار جدید (VALUE OF NEW BUSINESS) و نسبت عملیاتی ترکیبی (COMBINED OPERATING RATIO) در نقطه بحرانی به سر میبرد. همچنین این شرکت بیمه ترکیه ای اشاره ای به برنامه راهبردی و استراتژی خود برای ورود به بازار بیمه ایران ننموده است.
 این نوشته قصد دارد به این موضوع تاکید نماید که بدنبال لغو تحریمها و ایجاد فرصت و امکان ورود بیمه گران مختلف بیمه ای و اتکایی به کشور، این راه یافتن شرکتها نباید بدون مطالعه صورت گیرد. صنعت بیمه ماحصل سالها زحمت و تجربه درست و غلط بسیاری از فعالان صنعت بیمه بوده است لذا رها کردن و آزاد کردن عرصه بیمه برای ورود بیمه گران خارجی بدون مطالعه و امکان سنجی، عرصه را بر فعالیت این صنعت قدیمی دشوار می کند. به عبارت دیگر با صدور مجوز فعالیت شرکت بیمه های خارجی نباید مشکلی به مشکلات قبلی صنعت بیمه کشور اضافه شود و بازهم از نهاد ناظر محترم تقاضا میشود در بررسی سوابق شرکتهای بیمه خارجی داوطلب دقت و بررسی های لازم فنی و جامع در مورد؛ وضعیت و جایگاه این شرکت در هلدینگ بالا دستی، مالکیت و شیوه کارکرد، نحوه و مجوزهای قابل ارائه برای همکاری در بخشهای بیمه ای، ترازنامه های شرکت مذکور، برنامه های مورد نظر برای ورود به بازار بیمه، وضعیت رتبه بندی شرکت بیمه، وضعیت مالی و توانگری شرکت در کشور متبوع و سایر کشورها و نهایتاً تدوین شاخصهای مهم بیمه ای و مهمترین نکته استراتژی خاص برای ورود به جایگاه خاص بیمه ای یا محصول خاص متفاوت از وضعیت فعلی، برای سنجش هر شرکت بیمه ای صورت گیرد. بجاست که هم اکنون برای آماده بودن صنعت بیمه ابتدا در خصوص شرایط همکاری و ورود بیمه گران مطالعات کارشناسی صورت گیرد و با ورود این گروه به بازار هم شرایط رقابتی برای بیمه گران موجود فراهم شود و هم بیمه گذاران از خدمات شایسته و خوب بهره مند شوند.
در پایان ضمن دادن هشداری به تمامی شرکتهای بیمه داخلی اعم از قدیمی و تازه تاسیس باید گفت اکنون زمان آن رسیده است که بیمه گران هم مسیرهای جدیدی را برای نقش آفرینی کارآتر در بازار مالی ایران کشف کنند که بدون شک قدم گذاشتن در این مسیر تازه از طریق تنوع محصولات و بروز کردن خدمات بیمه ای و... میسر خواهد بود. شرکتهای بیمه داخلی باید توان مقابله با شرکتهای بیمه خارجی قدر و توانمند را کسب نماید و از همین امروز به  فکر پرورش نیروی متخصص، ایجاد و توسعه پایگاه داده های اطلاعاتی، سرمایه گذاری ها مناسب، تغییر نحوه مدیریت و... باشند و به اصطلاح خانه تکانی بیمه ای انجام شود.
حمایت از بیمه های فعلی در برابر رقابت ناعادلانه از مهمترین وظایف نهاد ناظر در کنار حفظ حقوق بیمه گذاران برای امکان سنجی دسترسی به بهترین خدمات در کنار تامین شرایط ورود بر اساس قوانین شفاف ، می باشد . گزینه ادغام و همگرایی شرکتهای بیمه فعلی برای تقویت درونی در برابر رقبای احتمالی را می توان از ابزار اولیه این بازار بیان داشت. در عین حال یکی از مهمترین مطالبات از شرکتهای تازه وارد داخلی یا خارجی ارائه استراتژی فروش و ورود به بازارهای آتی می باشد .

* این مقاله با همکاری مشترک آقای محمود سبزی، مدیر طرح و توسعه بیمه آسیا و خانم زهرا سلیمانی، کارشناس ارشد مدیریت طرح و توسعه شرکت بیمه آسیا نگاشته شده است.