مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان (بخش- نهم)
تاریخ ملی یا تاریخ کیانی؟
سرشت تاریخ نگاری زردشتی در دوره ساسانی(قسمت دوم)
تاریخ بروزآوری:1398/11/26 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان(بخش ششم)
درباره خاطره به جامانده از هخامنشیان و اسکندر در ایران(قسمت نخست)
تاریخ بروزآوری:1398/11/10 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان(بخش هفتم)
درباره خاطره به جامانده از هخامنشیان و اسکندر در ایران(قسمت دوم)
تاریخ بروزآوری:1398/11/10 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان(بخش هشتم)
تاریخ ملی یا تاریخ کیانی؟ سرشت تاریخ نگاری زردشتی در دوره ساسانی(قسمت نخست)
تاریخ بروزآوری:1398/11/10 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان (بخش پنجم : آیا ساسانیان وارثان هخامنشیان بودند؟ قسمت 3)
بنا بر سنتی که در دینکرت و دیگر جاها بر جای مانده، بلاش پادشاه اشکانی بود که برای اولین بار دستور گردآوری و تدوین متون اوستایی داد - سنتی که ساسانیان به ندرت آن را تشویق می‌کردند.
تاریخ بروزآوری:1398/11/02 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان (بخش چهارم : آیا ساسانیان وارثان هخامنشیان بودند؟ قسمت 2)
تبار اشکانیان در تبارنامه‌‌هایی که در تاریخ‌های اسلامی بر جای مانده، به دارا می‌رسد. از آن جایی که ساسانیان تمایل چندانی به اشکانیان نداشتند نمی‌توان گفت که این تبارنامه‌ها در دوره ساسانی برساخته شده باشند.
تاریخ بروزآوری:1398/10/28 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان (بخش سوم : آیا ساسانیان وارثان هخامنشیان بودند؟ قسمت ۱)
پرورش نیای هخامنشیان به دست یک عقاب آن گونه که الیان آن را گزارش کرده و پرورش یافتن زال به دست سیمرغ و نیز شباهت‌هایی بین داستان‌های کوروش، کیخسرو و داراب را می‌بینیم.
تاریخ بروزآوری:1398/10/26 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان (بخش دوم)
بنا بر روایات یهودیان، هخامنشیان یهودی بوده‌اند، اخلاف آنان، ساسانیان، به طریق اولی یهودی خواهند بود.
بنابراین، دلایلی کافی، هرچند غیر مستقیم، وجود دارد که نشان می‌دهد ساسانیان از هخامنشیان اطلاعاتی داشته‌اند. شاپور شهبازی نیز بر آن است که دست کم نخستین شاهان ساسانی از وجود هخامنشیان باخبر بوده‌اند.
تاریخ بروزآوری:1398/10/24 ادامه مطلب
مسئله آگاهی ساسانیان از هخامنشیان (بخش نخست)
از سقوط شاهنشاهی هخامنشی به دست اسکندر کبیر تا تشکیل شاهنشاهی ساسانی، نیمی از یک هزاره طول کشید. ساسانیان در قرن سوم میلادی از همان ایالتی برخاستند که هخامنشیان برخاسته بودند.
تاریخ بروزآوری:1398/10/22 ادامه مطلب
نخستین نیروی دریایی جهان را داریوش هخامنشی ایجاد کرد
مدیر مرکز پژوهش های موسسه مطالعات تاریخ و جامعه ایران باستان-استرالیا گفت: طبق شواهد تاریخی مستند می‌توان ثابت کرد که تاسیس نخستین نیروی دریایی جهان در دوره داریوش هخامنشی بوده است.
تاریخ بروزآوری:1398/10/10 ادامه مطلب
شیکاگو رازهای هخامنشیان را بایکوت کرده؟
رییس موسسه شرق‌شناسی شیکاگو می‌گوید: هم انتقال تحقیقات منتشر نشده از الواح هخامنشی و هم بازگرداندن ۱۷ هزار لوح هخامنشی به ایران، به مجوزهای مراجع آمریکا نیاز دارد.
تاریخ بروزآوری:1398/07/12 ادامه مطلب
نقش نگهبان چهاربال در پاسارگاد
بالاخره ما باید درباره نظریه‌های متفاوتی که در راستای هویت بخشی به این نقش مطرح شده، بحث کنیم. آیا این نقش کوروش است؟ آیا فروهر است یا نمایش شاه است به حالت روحانی؟ و یا مفهوم دیگری دارد؟
تاریخ بروزآوری:1398/06/17 ادامه مطلب
زادگاه و سر منشاء مینوسی‌ها
ایوانز اولین محققی بود که پس از استقلال کرت از امپراتوری عثمانی در سال 1898، وارد آنجا شده و تیم وی کاخ مینوس 4000 ساله را کشف کرد.
تاریخ بروزآوری:1397/12/19 ادامه مطلب
مروری بر ماجرای جنجالی «نقش رستم»
«سیب‌های رسیده از درخت روی سر همه می‌افتاد اما فقط نیوتن بود که "جاذبه زمین" را کشف کرد، بسیاری از افراد نیز در تخت‌جمشید و نقش رستم با دوربین‌های حرفه‌ای عکاسی کرده‌اند اما اصل کار شناسایی و معرفی کوچک‌ترین کتیبه‌ی نقش‌رستم بود.»
تاریخ بروزآوری:1397/11/23 ادامه مطلب
مطالعات استخوان‌شناسی همزمان با کاوشهای باستانشناسی در کشور
سرپرست پژوهشگاه با بیان اینکه باستانشناسی زیستی به بررسی تنوع جانوری و استخوان‌هایی که از محوطه‌های کاوش به دست می‌آید می‌پردازد، مطالعه بروی بقایای استخوانی را در کاوشهای رستم آباد گیلان، باوه یوان کرمانشاه، کول تپه هادی شهر، تپه زاغه قزوین و گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز، بخشی از این فعالیت‌ها در ایران دانست که به شناخت جریان زندگی انسان در گذشته می‌تواند کمک کند.
تاریخ بروزآوری:1397/11/08 ادامه مطلب
سرنوشت تاریخ مدفون در مغازه اسباب‌بازی فروشی چه شد؟
۲۰ روزی می‌شود که کار کاوش در مغازه پلاک ۲۴ بازار حضرتی تمام شده، باستان‌شناس با تفاهمِ میراث، مالک و شهرداری، کلید مغازه را با خود برده و حالا مالک مغازه اسباب‌بازی فروشی مانده و مغازه‌ای که زیر و رو شده از تاریخی که شاید تهران را غنی‌تر کند.
تاریخ بروزآوری:1397/11/07 ادامه مطلب
انسانیان زودتر به شبه جزیره عربستان رسیدند
یک تیم بین‌المللی از باستان‌شناسان و دیرینه انسان‌شناسان موفق به کشف بقایای فسیلی و ابزارهای سنگیِ متعلق به دوره پلیستوسن میانی شدند. این ابزارها در منطقۀ طی الغده صحرای نفود عربستان سعودی کشف شد و انتظار می رود متعلق به ۳۰۰ هزار سال تا ۵۰۰ هزار سال قبل باشند.
تاریخ بروزآوری:1397/10/24 ادامه مطلب
محل جدايش اجداد انسان‌ها و کپي‌هاي بزرگ
بر اساس تحقيقات جديد بين‌المللي صورت‌گرفته به سرپرستي پروفسور مادلين بوهمه1 از مرکز فرگشت انسان و ديرين‌مردم‌شناسي دانشگاه توبينگن و پروفسور نيکولاي اسپاسوف از آکادمي علوم بلغارستان، جدايي دودمان گونه انسان2 از کَپي‌هاي بزرگ (Greate Apes) صدها هزاران سال قبل‌تر از آن چيزي که تا امروز تصور مي‌شده، رخ داده است.
تاریخ بروزآوری:1397/09/22 ادامه مطلب
انقلاب‌شناختی به روایت «انسان خردمند»
کتاب Sapiens: A Brief History of Humankind نوشته یووال نواخ هراری،1 استاد تاریخ، یکی از خوش‌اقبال‌ترین آثار عامه‌پسند علمی درباره تاریخ بشر است. این کتاب نخست در سال ۲۰۱۱ به زبان عبری منتشر شد2 و در سال ۲۰۱۴ به انگلیسی ترجمه شد.
تاریخ بروزآوری:1397/09/08 ادامه مطلب
شواهد دی ان ای باستانی منجر به آشکار شدن دو مهاجرت ناشناخته از شمال به جنوب آمریکا شد
تقریبا، تمامی ساکنان آمریکای مرکزی و جنوبی، از یک منشا اولیه، به صورت شعاعی، حداقل به سه شاخه تقسیم شدند. این بدین معناست که تقریبا تمامی اجداد آمریکاییهای مرکزی و جنوبی، از یک منبع جمعیتی یکسان آمده‌اند
تاریخ بروزآوری:1397/09/06 ادامه مطلب
اقوام کهن ایران (بخش نخست: لولوبی‌ها)
لولوبی‌ها در هزاره سوم پیش از میلاد از کوه‌های بخش شمالی رود دیاله تا دریاچه ارومیه را در زیر سیطره خود داشتند.
بسیار پیشتر از استقرار مادها، اقوامی با نام گوتی‌ها، لولوبی‌ها، میتانی‌ها و سپس کاسی‌ها به ترتیب از شمال به جنوب در مدیا، نواحی غربی ایران می‌زیسته‌اند.
تاریخ بروزآوری:1397/06/04 ادامه مطلب
قنات‌ها هم ازدواج می‌کنند!
یکی از آیین‌های قدیمی و عجیب مردم ایران‌زمین در رابطه با تامین آب مورد نیازشان از طریق قنوات، برگزاری مراسم ازدواج برای این سازه‌های آبی تاریخی بوده، به طوری که برخی معتقد بودند که از این طریق می‌توان مشکل کاهش آبدهی قنات را برطرف کرد.
تاریخ بروزآوری:1397/04/21 ادامه مطلب
احتمال طلسم بودن کتیبه های 700 ساله کشف شده در دریای خزر
تعداد 699 کتیبه فارسی و عربی کشف شده در قعر دریای خزر و در کنار یک قلعه، احتمالا به عنوان تعویذ و طلسم برای دفع بلایا و دشمنان مورد استفاده قرار می گرفته است.
تاریخ بروزآوری:1397/02/12 ادامه مطلب
فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه تابستان کلید می‌خورد
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند گفت: تابستان امسال فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه نهاوند آغاز خواهد شد.
تاریخ بروزآوری:1397/02/08 ادامه مطلب
بررسی مومیایی‌ها و روش‌های مومیایی کردن
«ارواح ملموسی» که تا امروز باقی مانده‌اند
تاریخ بروزآوری:1397/02/06 ادامه مطلب
انسان‌های اولیه قادر به صحبت کردن با هم بودند
انسان‌های اولیه ممکن است خیلی زودتر از آنچه که قبلا تصور می‌شد، آموختن را فرا گرفته باشند. یک متخصص زبان ادعا کرده که توانایی انسان‌های راست قامت برای عبور از آب نشان می‌دهد که، آنها قادر به گفت و گو با یکدیگر بودند. پروفسور دانیل اوورت در این خصوص ایدۀ جنجالی خود را در نشست سالانه انجمن آمریکایی برای پیشرفت علم اعلام نمود.
تاریخ بروزآوری:1397/01/25 ادامه مطلب
استخراج ژن از اسکلت های باستانی توسط متخصصین ژنتیک داخلی صورت می گیرد
پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری: استخراج ژن از اسکلت های باستانی توسط متخصصین ژنتیک باستانشناسی داخلی صورت می گیرد
تاریخ بروزآوری:1397/01/23 ادامه مطلب
قانونی که باستان‌شناسِ آلمانی برای ایران نوشت
هرتسفلد برنامه‌ای نظام‌مند برای لغو امتیاز انحصاری فرانسویان در کاوشهای باستانشناسی ایران ریخت. خطابه‌های شورانگیز او در عمارت مسعودیه، همراه با تربیت جمعی از دانشوران ایرانی و نیز همزمان کسب حمایت دولتمردان متنفذ، او را به هدف نزدیک کرد و با کمک آرتور آپهام پوپ امریکایی و شماری از دانشوران ایرانی، انجمن آثار ملی را در ۱۳۰۲ را پایه‌گذاری کرد.
تاریخ بروزآوری:1396/11/02 ادامه مطلب
تخت جمشید چه رنگی بوده است؟
یک پژوهشگر و باستان‌شناس درباره به‌کار گرفتن رنگ‌های مهم در آثار تاریخی تخت جمشید به ۶ رنگ کاربردی پرداخت و گفت: مثلاً پشت دندان سرستون‌های شیر و گاو؛ رنگدانه قرمز به‌کار می‌رفت.
تاریخ بروزآوری:1396/10/09 ادامه مطلب
استقرار‌های پیش از تاریخ دشت لوت، جنوب شرق ایران
بررسی باستان شناختی دشت لوت، فصل نخست از پروژۀ اخیر دشت لوت است که تاکنون شامل بررسی دشت لوت،کاوش در تپۀ دهنو و تپۀ دهنو شرقی شهداد می‌شود.
تاریخ بروزآوری:1396/04/14 ادامه مطلب
قدمت ۵هزار ساله تولید سفال خاکستری ظریف در استان سیستان و بلوچستان
بر اساس شواهد سطحی می‌توان کشیک را یکی از مراکز تولید سفال خاکستری ظریف هزاره سوم پیش از میلاد معرفی کرد که بیشترین ارتباط آن با محوطه‌های همزمان در دره بمپور و کچ مکران بوده است.
تاریخ بروزآوری:1396/02/21 ادامه مطلب
آﯾﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ در ﺑﯿﻦ اﻧﺴﺎنﻫﺎي اوﻟﯿﻪ رواج داﺷﺖ؟
ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﯽ ﻧﺮﯾﻨﻪ ﺑﺮﺧﻮردار از ﻫﯿﺒﺘﯽ ﻣﺮداﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﻣﻮت، ﯾﺎ درﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﭼﻮن ﺑﺒﺮ دﻧﺪان ﺧﻨﺠﺮي روﯾﺎروي ﺑﻮده؛ ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻪ ﮔﺮز، ﺑﺎ ﺗﻦ ﭘﻮﺷﯽ از ﭼﺮم ﺟﺎﻧﻮري، در ﻏﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮده و در زﯾﺴﺘﮕﺎه ﺧﻮد اﺑﺰارﻫﺎﯾﯽ از ﺳﻨﮓ ﻣﯽﺗﺮاﺷﯿﺪه اﺳﺖ.
تاریخ بروزآوری:1395/12/21 ادامه مطلب
گندی شاپور و گُندسوس
این شهر را معمولاً جندی شاپور می‌خواندند، یعنی مسیحیان، که آن را بعل می‌نامیدند که برگرفته از نام مردی است که بر احداث آن نظارت داشت.
تاریخ بروزآوری:1395/11/29 ادامه مطلب
بررسی و تحلیل آثار هخامنشیان در مصر
پژوهش های باستانشناختی دوره استیلاء هخامنشیان در مصر به دلیل بی توجهی پژوهشگران به این دوره و در نتیجه کمبود داده ها و یافته ها در برابر حجم وسیع اطلاعات مربوط به سایر دوره های تاریخی مصر، ناچیز و اندک هستند، البته کاوشهای نوین در این گونه محوطه ها در حال تکامل هستند.
تاریخ بروزآوری:1395/11/27 ادامه مطلب
تأثیر و تأثر فرهنگ ایران و آسیای مرکزی در دوران ساسانی
باتوجه به اهمیت و موقعیت خاص سیاسی و اقتصادی و بازرگانی سرزمین ماوراءالنهر در دوران ساسانی و گذشتن جاده معروف (راه ابریشم) از این ناحیه و رشد روزافزون شهرنشینی در سراسر ایران ساسانی، در بسیاری از نواحی ماوراءالنهر با شهرها و محل‌های مسکونی عظیم و گسترده ای روبرو می‌شیم که که تأثیر، نشانه ها و نیز هنر ساسانی را در آنها می یابیم.
تاریخ بروزآوری:1395/11/27 ادامه مطلب
بررسی کاوش و معماری تیسفون در دوره ساسانی
تیسفون درساحل چپ رود دجله، درحدود سی و پنچ کیلومتری جنوب شرقی بغداد واقع است. یاقوت ازقول بطلمیوس می‌نویسد که طول مدائن هفتاد درجه و عرض آن سی و سه درجه و ثلث بوده است. (بیانی،1377: 56)
هفت شهرمدائن شامل: تیسفون، رومگان(واقع در جانب غربی دجله- سلوکیه)، وه‌اردشیر(بهرسیر)، ماحوزه(شهری بود مجاور سلوکیه مورخان یهود و سریانی آنجا را بنام ناحیه سلوسی ذکر کرده‌اند، در زنیدان(شمال وه اردشیر)، ولاشاباز(مغرب وه اردشیر)، اسپانبر(سامی،1389:168)
تاریخ بروزآوری:1395/11/27 ادامه مطلب
نشان سیمرغ (در آسیای مرکزی و ایران در دوره ساسانی)
نشان سیمرغ نگاره ایست با ساختاری پیچیده؛ نیمه پرنده و نیمه پستاندار که چون پستانداران به فرزند خود شیر می دهد و در بسیاری از آثار ساسانی به صورت ترکیبی از اژدها و با دُم طاووس، بدن عقاب و سر و پنجه‌های شیر. او که دوست انسان و دشمن هر نوع مار و نیروی شیطانی است.
تاریخ بروزآوری:1395/11/12 ادامه مطلب
دربارۀ یک دروغ دیگر!
باستانشناسی (و در تعبیری گسترده‌تر میراث فرهنگی) نیز به دلیل ذات و سرشت شاید اندکی رمز و رازدار خویش، دستمایۀ بازار داغ دروغ و شایعه شده است.
تاریخ بروزآوری:1395/09/23 ادامه مطلب
شگفت‌انگیزترین اکتشافات باستانشناسی در مصر
سرزمین مصر همواره میزبان گنجینه بزرگی از تاریخ بشریت با داستان‌هایی جالب و شیندنی بوده و این امر باستان‌شناسان را بر آن داشته تا همچنان به کاوش در این سرزمین اسرارآمیز ادامه دهند.
تاریخ بروزآوری:1395/06/10 ادامه مطلب
مهر و اثر مهر ساسانی
یکی از مهم‌ترین بخش‌های این مهرها، نقوش به‌کار‌رفته در آنهاست که با حضور هر نقش، کاربری مهر یا جایگاه اجتماعی اشخاص را می‌توان در آنها تشخیص داد؛ برای مثال اگر مُهری با نقش چهره باشد و فاقد کتیبه، نشان از آن دارد که جایگاه اجتماعی صاحب مهر از مرتبه پایین‌تری برخوردار است.
تاریخ بروزآوری:1395/03/20 ادامه مطلب
ایلام ( بخش دوم: معاش و خلق و خوی انسان ایلامی)
ایلامی ها مردمی مانند بسیاری از مردمان دیگر نبودند. چیزی مرموز در آنها وجود دارد که شناخت ماهیتشان را دشوار می سازد. در طی این بررسی به کرات با ویژگی های چشمگیر و متضادی رو به رو خواهیم شد.
تاریخ بروزآوری:1394/11/24 ادامه مطلب
ایلام ( بخش سوم: خط و زبان ایلامی)
هنگامی که در حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد، سومری‌ها برای ثبت بهتر اسناد خطی تصویری ابداع کردند. این نوآوری در کشور همسایه، ایلام، مدت زیادی پنهان نماند؛ زیرا کمی بعد نخستین لوح‌ها به خط تصویری ایلامی پدیدار شد.
تاریخ بروزآوری:1394/11/24 ادامه مطلب
ایلام ( بخش نخست: انسان ایلامی)
شوش محل تلاقی راه‌های مهم نیز بود. در طرف غرب سوار بر کلک طی مدت سه روز در اماره‌ی فعلی عراق به دجله می‌رسیدند و یک هفته بعد به بابل. در سمت شمال از دیر باز در امتداد کرخه و کشگان جاده‌ای بود که به خرم‌آباد وصل می‌شد و با گذر از بروجرد به ری، رگای باستانی و رگای کتاب طوبیاس (14:1) می‌رسید.
تاریخ بروزآوری:1394/11/10 ادامه مطلب
مرور 40 سال کاوش در شهر سوخته با سید منصور سید سجادی
من از این شانس خوب خودم استفاده کردم. با باستان‌شناسان قَدَر بین‌المللی کار کردم و راه روش حفاری را از یوسف مجیدزاده - باستان شناس، انسانی استثنائی و محققی عالی - آموختم. در زمان کاوش‌ها نسبت به حرکات آنها در سایت‌ها دقت و تحقیق زیادی انجام دادم که چطور و کجا کار می‌کنند. با خانم «کنتور» یا آقای «دایسون» در حسنلو و حتی «هنری رایت» در ایذه کار کردم
تاریخ بروزآوری:1394/09/15 ادامه مطلب
فواید مطالعات بین‌رشته‌ای در باستانشناسی
معاون پژوهشی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران گفت: حدود 70 درصد از کلید واژه‌های اسناد فرادستی کشور مربوط به علوم انسانی (از جمله باستان شناسی) هستند، در حالی که علوم انسانی در مجموع برنامه‌های پژوهشی کشور و به ویژه پژوهش‌های کاربردی هنوز جایگاه قابل توجه خود را به دست نیاورده است.
تاریخ بروزآوری:1394/07/20 ادامه مطلب
برخی آثار متأثر آسیای مرکزی از هنر و دین ساسانیان
آثار متأثر از هنر دوره ساسانی در بامیان
آثار یافت شده ساسانی در شهر افراسیاب
نشانه های نفوذ دین زرتشت در سغد
تاریخ بروزآوری:1394/04/06 ادامه مطلب
جستجو در رمز و رازهای تخت جمشید
تخت جمشید، اگرچه همچنان در معرض خدشه عناصر مختلف طبیعی و غیرطبیعی قرار دارد و فرسایشی محسوس و نامحسوس را با تمام اجزایش تجربه می‌کند، اما در خود رمز و رازهای بسیاری دارد.
این بنای عظیم یکی از بناهای مهم تاریخی جهان بشمار می‌رود، بنایی با چند هزارسال قدمت که نشانی اولین تمدن جهان بر کره خاکی را در ایران به مخاطبان می‌دهد. پیشینه تخت‌جمشید یا پرسپولیس، بارها و بارها نقل شده است و ....................
تاریخ بروزآوری:1394/04/06 ادامه مطلب
بررسی دیواره نگاره‌های کوه خواجه و دورااروپوس
پیروزی اسکندر در تحول هنر ایرانی که مدتی حدود هفت قرن دوام داشت دوران فترتی راپیش آورد. کمال مطلوب اسکندر که می‌خواست تمدنی آمیخته از تمدن یونان و ایران به وجود آورد بسیار زود از میان رفت.
تاریخ بروزآوری:1394/04/06 ادامه مطلب