جبر و اختیار (ب: مجبره)

خلاصه درباره مجبور یا مختار بودن انسان‌ها در میان متکلمان مسلمان سه نظریه وجود دارد؛ برخی به جبر گراییده و برخی به تفویض متمایل شده و دسته سوم نظریه «امر بین الأمرین» را اختیار کرده‌اند. مجبّره، وصف برای عموم فرقه هایی است که بندگان را فاعل مختار ندانسته و افعال را از بندگان نفی می‌کنند، مانند: حهمیه، نجاریه، کُلابیه، اهل حدیث و اشاعره.