سالهاست با این ادعا که یارانه های فراوانی در کالاهای مختلف بویژه در حاملهای انرژی هست که چون ثروتمندان بیشتر از وسیله نقلیه استفاده میکنند، نصیب آنها میشود و اگر قیمت حاملهای انرژی را واقعی کنیم و یارانه پنهان را حذف کنیم، میتوانیم به چند دهک پایین جامعه، مبالغ قابل توجهی در هر ماه در قالب یارانه نقدی پرداخت کنیم.
اینجا میخواهم با یک حساب سرانگشتی، فقط یک جزء از این ادعا را ثابت کنم که درست نیست. (بقیه موارد هم به همین طریق قابل اثبات است.)
محاسبات مدعیان:
قیمت فوب بنزین: ۲۰ هزار تومن
قیمت داخلی بنزین: حدود ۲ هزار تومن (بخشی ۱۵۰۰ تومن و بخشی ۳ هزار تومن)
اختلاف قیمت: حدود ۱۸ هزار تومن در هر لیتر
میزان مصرف روزانه بنزین: ۸۰ میلیون لیتر
مصرف سالانه ۲۹ میلیارد لیتر
میزان یارانه پنهان ۵۲۲ هزار میلیارد تومان در سال!
تقسیم بر ۸۵ میلیون جمعیت: حدود ۶ میلیون تومان در سال یا ۵۰۰ هزار تومن در ماه!
تازه میتوان به کل ۸۵ میلیون یارانه نداد و مبلغ برای دهکهای پایین بیشتر شود!
خب حالا برگردیم به محاسبات خودمان!
قیمت هیوندای توسان ۲۰۲۲ در دنیا: ۶۰۰ میلیون تومان
قیمت در ایران: بیش از ۲ میلیارد تومان!
میزان گمرکی: بیش از ۶۰۰ میلیون تومان.
میزان مصرف بنزین این خودرو در ماه: ۱۰۰ لیتر
طول عمر خودرو ۲۰ سال!
میزان مصرف در طول کارکرد خودرو: ۲۴ هزار لیتر!
میزان یارانه بنزین (این خودرو فاقد سهمیه است.): ۴۰۸ میلیون تومان!
یعنی مالک این خودرو ۱.۵ برابر یارانه بنزین را فقط از طریق گمرک پرداخت کرده است تازه پرداختی نقدی در زمان صفر نه پرداختی تدریجی در طول ۲۰ سال! بگذریم از اینکه اختلاف قیمت ۳ برابر است!
این کدام یارانه پنهان است که به این فرد رسیده است؟
خب بیایید خودروی داخلی را حساب کنیم: (با پوزش از دارندگان این خودرو، امیدوارم حمل بر بی حرمتی نشود)
ارزش صادراتی پراید: ۸۰ میلیون تومان
قیمت داخل: ۱۲۰ میلیون تومان
اختلاف ۴۰ میلیون تومان
طبق گزارش ۱۴ اسفند ۱۳۹۷ خبرآنلاین (خبرگزاری تحلیلی ایران) با قیمت پراید، ۱۰ خودرو لوکس از جمله مزدا ۳ کارکرده میتوان خرید! از تفاوت کیفیت مزدا ۳ با پراید چیزی نگویم!
میزان مصرف بنزین در طول عمر ۱۰ ساله خودرو ۷۲۰۰ لیتر (مصرف ۶۰ لیتر در ماه در نظر گرفته شد)
یارانه بنزین پراید در ۱۰ سال:۱۳۳ میلیون تومان!
یارانه دریافتی حقیقی ۹۳ میلیون تومان.
ضمن اینکه تفاوت احتمال تصادف و فوت پراید با مزدای کارکرده و هزینه اجتماعی آن را در نظر بگیرید، چیزی از یارانه باقی نمی ماند. ضمن اینکه کسانی که پراید دارند، مشمول یارانه نقدی هم خواهند بود.
پ.ن۱: اگر قرار بر آزادسازی قیمتها و حذف یارانه پنهان است، مالیات پنهان چند برابری ( بخشی آشکار از طریق عوارض گمرکی و بخشی پنهان متعلق با رانتخواران و صاحبان مجوز و امضا) هم باید حذف شود. در چنین حالتی، یارانه حذف شده، جایگزین درآمد گمرکی حذف شده خواهد شد و چیزی برای یارانه نقدی نمی ماند!!
پ.ن ۲:عدالت با چپاول فرق دارد.