«جواد میربهبودی» فرماندار خاتم در نشستی که به همین منظور روز گذشته با حضور مدیر کل میراث فرهنگی و باستان‌شناسان این سایت در فرمانداری شهرستان برگزار شد، با بیان این که در خصوص اعتبارات ملی میراث فرهنگی تاکنون هیچ حمایتی از این شهرستان نشده است، اظهار کرد: متاسفانه به نظر می‌رسد خاتم، شهرستان فراموش شده‌ای باشد.
وی با بیان این که شهرستان خاتم در دو بخش پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های قابل در حوزه گردشگری و همچنین موقعیت جغرافیایی از جایگاه بسیار مطلوبی در استان یزد برخوردار است، گفت: این شهرستان صاحب جنگل، بافت تاریخی گسترده و همچنین ۱۲۰ قلعه تاریخی که آن را به دارالکلات ایران مشهور کرده، است.
این مسئول با بیان این که شهرستان خاتم نیازمند توجه ویژه برای استفاده از فرصت‌هاست، ابراز امیدواری کرد که در سال جاری در بحث بافت‌های تاریخی و قلعه ملکی این شهرستان به صورت ویژه یک سری اعتبارات ملی منظور شود.
وی به بازتابهای خبری گسترده سایت‌باستانی این شهرستان در فضای مجازی اشاره و بیان کرد: فاز اول مطالعات این محدوده و کاوش در شهر سوخته‌ی خاتم در حال بررسی است و امیدواریم این بستر که به اهتمام دکتر «محمد حسین عزیزی خرانقی» عضو پژوهشگاه باستان شناسی کشور در حال کاوش است، به ظرفیتی برای توسعه گردشگری شهرستان تبدیل شود.
ضعف اعتباری وزارتخانه میراث فرهنگی
«سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی استان نیز با بیان این که در دو سال اخیر با مشارکت شهرداری اقداماتی خوبی در حوزه بافت تاریخی شهر هرات و قلعه این شهر صورت گرفته است، تصریح کرد: گردشگری صنعت تفاوت‌هاست و این شهرستان ظرفیت‌های متفاوت و قابل توجهی در این عرصه دارد.
وی با بیان این که در سنوات اخیر اطلاعات ما نسبت به برخی از قلاع این شهرستان تغییر کرده است، گفت: دستاوردهای تاریخی ما از برخی قلاع شهرستان خاتم، نشان داد که قدمت آن‌ها از آنچه تصور می‌کردیم، بیشتر بوده و بعضا متعلق به قرون اولیه و هم رده با نارین قلعه میبد است.
فاطمی به ظرفیت جنگل باغ شادی در حوزه گردشگری نیز اشاره کرد و گفت: این جنگل ظرفیت بسیار مناسبی برای تکثیر نیمه طبیعی گونه‌های خاصی مانند شیر ایرانی است که گویا قبلاً نیز در سطح سازمان محیط زیست مطرح شده و در صورت تحقق می‌تواند یک ظرفیت عظیم گردشگری برای خاتم باشد.
مدیر کل میراث فرهنگی یزد با بیان این که سال ۱۴۰۰ در تهیه اطلس باستان‌شناسی کشور، سال توجه به یزد است، تصریح کرد: امیدواریم که این تغییر و تحول بتواند بسیاری از مشکلات ما در خصوص معادن و کارخانجات را نیز حل و فصل کند و با تعیین سایت‌های باستان شناسی، محدوده مذکور کاملاً فریز و واگذاری مابقی برای معدن و صنعت آزاد شوند.
فاطمی با اشاره به این که وضعیت استان یزد در خصوص اعتبارات زیرساختی گردشگری بسیار ضعیف است، گفت: منابع ملی میراث فرهنگی کشور تنها ۱۴۰ میلیارد تومان است که از این اعتبار فقط حدود هشت میلیارد تومان به یزد می‌رسد در حالی که برخی وزارت‌خانه‌ها مانند بهداشت از ۶۰ هزار میلیارد تومان اعتبار ملی برخوردار هستند.
وی با اشاره به این که باید در خصوص واگذاری ابنیه تاریخی برای مرمت به مردم در خصوص مسائل حقوقی مالکیت قلاع نیز تسریع شود، گفت: علاوه بر میراث فرهنگی، میراث طبیعی خاتم نیز باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
خاتم، شهری با توهم گنج‌یابی
«محمد حسین عزیزی خرانقی» عضو پژوهشگاه باستان‌شناسی کشور و مدیر سایت باستان شناسی شهرستان خاتم هم با اشاره به دستارودهای جدید این کاوش‌ها، اظهار کرد: از ۲۰ فروردین، در این محدوده مستقر و فعالیت خود را در حوزه بررسی منطقه آغاز کردیم.
وی با بیان این که یزد با این کاوش از فقر باستان‌شناسی خارج خواهد شد، گفت: یزد، لکه سفیدی از کاوش‌های باستان شناسی در اطلس باستان شناسی ایران است که با این پژوهش می‌تواند از این انفعال و فقر خارج شود.
این کارشناس با بیان این که در سه سایت باستان‌شناسی این شهرستان آثاری متعلق به دوره پارینه سنگی سنگی کشف شده است، گفت: برای اولین بار آثاری متعلق به دوران پیشنهادی ۴۵ تا ۵۰ هزار سال پیش را در این محدوده‌ها کشف کردیم و البته شواهدی مربوط به استفاده از ابزارهای آهنی متعلق به تمدن چهار هزار ساله نیز در این بررسی‌ها یافت شده است.
وی با اشاره به این که مطالعات اولیه انجام و فاز اول این کاوش‌ها به پایان رسیده است، تصریح کرد: کاوش‌های باستان شناسی همانند باز کردن زخمی هستند که نیاز به ترمیم و مداوای دائمی دارند لذا اگر نسبت به کاوش‌ها اقدام می‌شود، باید هر ساله بودجه‌ای برای این حوزه اختصاص یابد.
عزیزی خرانقی نسبت به وضعیت این شهرستان در خصوص کاوش‌های غیرمجاز نیز اظهار تاسف کرد و گفت: در هیچ کجای ایران توهم گنج‌یابی به اندازه این شهرستان نیست به طوری که برخی سودجویان از آثار تاریخی نیز فارغ شده و به جان آثار طبیعی افتاده‌اند.