محمد علی نجفی "معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در چهارمین همایش بینالمللی باستان شناسی جوان در حالی به جایگاه باستانشناسی و نقش مهم آن در شناخت ایران و ایرانی تاکید کرد که به اعتقاد وی باستانشناسی یک علم است که طی 150سال اخیر ساخت و تمام جوانب فرهنگ انسانی را در طول هزارهها روشن ساخته است .
وی در این همایش گفت: «امیدواریم که این فعالیتها در جهت اهداف توسعه ملی بیشتر مورد توجه و اهتمام قرار بگیرد چرا که ما در برابر تمامی تلاش های 150 ساله باستانشناسی مسئولیم و در این میان افرادی که مسئولیت اجرایی و اداری بر عهده دارند ممکن است این تلقی را داشته باشند که به علت شرایط و مشکلات اقتصادی جامعه، پرداختن به برخی علوم همچون باستانشناسی از الویت کمتری برخوردار است و حتی این علم را تفننی و غیرضروری عنوان میکنند .»
وی در خصوص دیدگاه چنین افرادی تاکید کرد: « این نگرش که باستان شناسی امری تفننی است باید به سرعت اصلاح شود چرا که باستانشناسی به عنوان یک امر زیربنایی در پایه هویت تاریخی و فرهنگی کشور کمک میکند.همچنین تبیین ضرورت و اهمیت پرداختن به باستانشناسی در میان نسلهای آینده باید به عنوان اصلیترین عامل در مولفههای کشور قرار گیرد.»
بهترین راهکار پژوهشهای باستانشناسی، ارتباط این علم با گردشگری است
نجفی با اشاره بر اینکه بخشی از مسئولیتهای ذیل در حوزه گردشگری و صنایع دستی است اعلام کرد: «باستانشناسی ضمن آنکه شناخت ما را نسبت به پیشینه خود تقویت میکند به غنای موزهها و افزایش تعداد گردشگران بسیار موثر است. یکی از بهترین راهکارها برای پژوهش باستانشناسی و زیربنای توسعه فرهنگی، اجماعی و اقتصادی کشور ایجاد ارتباط باستانشناسی با گردشگری است. این تلقی که باستانشناسی امری ذهنی و غیر قابل بهرهگیری است امری نادرست است.لذا لازم است یک جریان روشنگری و توسعه اهداف کشور ایجاد شود و معاونت نظارت راهبردی و مجلس شورای اسلامی باید این روشنگری را در وضعی بسیار عمیق انجام دهد.»
در ادامه این نشست او اضافه کرد: «لازم است از خود بپرسیم در سالهای گذشته برای این روشنگری و استفاده از رسانههای رسمی وغیر رسمی چه فعالیتهایی برای آگاهی مردم انجام دادهایم .»
وی همچنین با اشاره بر اینکه موضوع دانش باستانشناسی به مطالعه کهنترین زیست بشر بازمیگردد اذعان داشت: « اما باستانشناسی به عنوان یک علم جوان مطرح بسیار پویاست و هر دستاوردی در این علم منشاپرسشهای بنیادین دیگری میشود بنابراین باید شرایط اتصال به مقوله و دانش باستانششناسی را فراهم کرد و این امر مستلزم آن است که به تکنیکهای روز این دانش مسلط باشیم بالاخص اشاعه علوم میانرشتهای و آشنایی با تکنیکهایی که در این علم به کار گرفته می شود در این صورت است که جایگاه باستانشناسی طبق شانش ارتقا پیدا می کند . در حال حاضر با مشکلات بسیاری که در حوزه اجرایی، دانشگاهی و پژوهشی وجود داشته باستانشناسی نیازمند آن است که اعتماد به نفس علمی و فرهنگی بیشتری کسب کند.»
طرحهای عمرانی و غیرکارشناسی بزرگترین ضربه را به باستانشناسی وارد کرد
نجفی با اشاره به اینکه فعالیتهای علمی سازمان در طی سالهای گذشته و از نظر کمی و کیفی روند نزولی و غیر دفاع داشته است سبب شده که صدمات جبرانناپذیری به بدنه آن وارد کند، گفت: «طرحهای عمرانی غیرکارشناسی سازمان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی دیگر سازمانها طی سالهای اخیر منجر به تخریب آثار تاریخی زیادی شده است سیاست قطعی سازمان میراث فرهنگی جبران نواقص گذشته و توسعه همکاری با دانشگاهها و موسسات پژوهشی داخلی و خارجی است.»
رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد: «در این میان پژوهشگاه و پایگاههای میراث فرهنگی با تعاملی که با دانشگاهها و موسسات پژوهشی دارند آمادگی خود را اعلام میکنند تا دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا از امکانات علمی دانشگاهها و حمایتهای مادی و معنوی سازمان میراث فرهنگی بهره مند شوند.»
در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی، سالانه 60 دانشجوی مقطع دکترا گزینش می کند و این بزرگترین سرمایهای است که این سازمان دارد.
درهای موزهها و موسسات پژوهشی به روی کارشناسان و دانشجویان باز است
معاون رئیس جمهور در ادامه این همایش خاطرنشان کرد:«درهای موزهها به روی تمامی دانشجویان و پژوهشگران داخلی و خارجی باز است و با توجه به قدمت و تعدد محوطه های و پایگاههای تاریخی که ایران دارد امکان جذب فارغالتحصلیلان این رشته را می دهد.
به گفته او، ایران بهشت باستانشناسی دنیا معرفی شده و همین عامل سبب شده بسیاری از باستانشناسان علاقهمند به فعالیت در ایران باشند. این در حالی است که در سال های اخیر روابط ایران با دانشگاهها و مراکز پژوهشی به صفر رسیده و منجر به تضعیف دانش باستانشناسی ایران در دنیا شده است.
او ادامه داد: «دولت تدبیر و امید در صدد توسعه این روابط در سطح جهانی است چرا که دیپلماسی فرهنگی یکی از ارکان دولت روحانی محسوب میشود به عبارتی نقطه عطف دیپلماسی دولت تدبیر و امید سازمان میراث فرهنگی است.در همین رابطه اساس و پایه همکاریهای مشترک با دیگر کشور از لحاظ فرهنگی آغاز شده و در سطوح مختلف و آموزش و پرورش طراحی شده است. در حال حاضر طرح مقدماتی آن در حوزه باستانشناسی وتعامل آن با موسسه شرقشناسی شیکاگو شکل گرفته مشروط بر آن که این تعاملات برپایه پرسشهای فرهنگی و تاریخی باشد و باستانشناسان ایرانی در این همکاریهای دو سویه دخالت داشته باشند.»