وي كه از آخرين بازماندگان مترجم خط ميخي عيلامي در جهان و مهمترين كتيبه خوان ايراني است، روز دوشنبه گفت: اين كتاب جلد اول از مجموعه چهارچلدي از ترجمه متون گل نوشته هاي باروي تخت جمشيد است.
ارفعي كه بخش قابل توجهي از عمر خود را صرف خواندن و ترجمه متون الواح گِلي تخت جمشيد كرده است، اظهار داشت: چاپ هر جلد از اين كتاب ها حدود دو سال زمان مي برد و اميدوارم كه جلد نخست آن تا يك ماه آينده نهايي شود.
وي كه ۷۴ سال سن دارد، از سال ها پيش پيگير چاپ اين كتاب بود اما هر بار به دلايلي از جمله نبود اعتبار، انتشار آن ميسر نمي شد.
ارفعي مي گويد، جلد نخست اين كتاب شامل ترجمه ۶۴۷ گلنوشته تخت جمشيد شامل متنهاي «A» تا «G» الواح است و متن آن به مواردي از جمله حمل و نقل، واريز كردن، تحويل دادن و كنار گذاشتن غذا و بذرهاي دريافتي باز مي گردد.
وي كه از شاگردان ريچارد هلك استاد زبان هاي باستاني به شمار مي رود، يادآور شد: مجموعه كتاب «گلنوشتههاي باروي تخت جمشيد» شامل مطالعه در مجموع ۲۵۸۶ قطعه از اين الواح است.
به گفته وي، جلد دوم اين كتاب حدود ۸۶۷ گلنوشته اداري و متنهاي «H» تا «P» را شامل ميشود كه پس از انتشار جلد نخست، كار ساماندهي اطلاعات براي انتشار آن آغاز خواهد شد.
اين كتيبهشناس زبانهاي اكدي و ايلامي با تاكيد بر اينكه آماده سازي هر يك از اين كتاب ها حداقل دو سال زمان مي برد، گفت: اين الواح گلي در حقيقت سيستم اداري و حمل و نقل را هخامنشيان روشن مي كند.
در سال ۱۳۱۲ خورشيدي در حفاري مشتركي بين دولت وقت ايران و موسسه شرقشناسي دانشگاه شيكاگو در تخت جمشيد، حدود ۳۰ هزار لوح و گل نبشه در باروي تخت جمشيد به دست آمد كه سهم دولت ايران شد.
اين الواح با هدف ترجمه و پژوهش به مدت سه سال بطور اماني به آمريكا منتقل شد اما با گذشت چند دهه از اين موضوع، الواح گِلي بطور كامل به ايران بازنگشته است.
رمزگشايي اين الواح نشان داد كه اطلاعات اين گل نوشته ها به امور مالي ايالت فارس مربوط است كه از سال ۱۳ تا ۲۸ حكومت داريوش بزرگ در فارس را شامل ميشود.
بخشي از اين الواح تا پيش از انقلاب به ايران بازگردانده شد و در سال های بعد وكلاي برخي اتباع يهودي آمريكايي با مطرح كردن اتهامي واهي مبني بر حمايت ايران از بمب گذاري در سرزمين هاي اشغالي، در دادگاه اقامه دعوي كردند كه منجر به توقيف اين الواح به بهانه پرداخت غرامت به شاكيان شد.
هرچند اين حكم دادگاه با تلاش دانشگاه و مركز شرق شناسي شيكاگو متوقف شده است اما هنوز نتيجه نهايي راي دادگاه مشخص نيست و به گفته ارفعي، مسوولان اين دانشگاه نيز تمايل دارند كه هر چه زودتر اين الواح و گل نوشته ها تعيين تكليف شوند.
اكنون «محمدعلي نجفي» رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كه حجت الاسلام والمسلمين حسن روحاني رييس جمهوري را در سفر به سازمان ملل همراهي مي كند، قصد دارد براي حل فصل اين مساله و بازگردادندن اين اموال تاريخي با مسوولان مركز شرق شناسي شيكاگو گفت و گو كند و فعالان ميراث فرهنگي اميدوارند كه بتوان با پيگيري هاي حقوقي و رايزني هاي ديلماتيك اين موضوع را حل و فصل كرد.