برگزاری میراث فرهنگی – گردشگری – اردیبهشت، بهشت ماه‌ها، فصل گشت و گذار، سفر و کسب تجربه‌های جدید است. تجربه‌هایی که می‌توان از دیدن لاله‌های واژگون تا جذب خنکای کوهستان را در استان کهگیلویه و بویراحمد به همراه داشته باشد. استان کهگیلویه و بویراحمد با مساحت حدود 16000 کیلومتر مربع یکی از متراکم ترین استان‌ها به لحاظ دارا بودن کوه و کوهستان است. به تبع این امر بیشترین دره ها و ابشارهها و ابها را دارد. کهگیلویه و بویراحمد کاملا کوهستانی است و بجز چند دشت کوچک نظیر دشت یاسوج و دهدشت -گچساران و لیشتر که طول هر کدام به 20 کیلو متر نمی‌رسد، بقیه مکان‌ها نا هموار است. رشته کوه دنا همچون دیواری بزرگ به طول 65 کیلومتر که بزرگترین خط الراس کشور و بلندترین در زاگرس است، سدی بزرگ جلوی ابرها شده و نزولات و برکات آن را بر روی استان بخصوص بخش سرد سیری میریزد. این امر سبب بوجود آمدن پوشش جنگلی بلوط و ارزن و بنه و کیکم و جاری شدن رود ها و ابشار ها در استان شده است. اما به جرات می‌توان گفت، لاله‌های واژگون کهگیلویه و بویراحمد از جمله زیباترین جاذبه‌ها برای ترغیب گردشگران جهت سفر به این استان است. هرچند لاله های واژگون در برخی نقاط دیگر کشور مانند خوانسار و چهار محال بختیاری نیز می‌روید اما دشت لاله های واژگون ساورز در کهگیلویه و بویراحمد در شهرستان چرام می‌تواند بزرگترین دشت لاله ها در کشور باشد. «بابک عوض پور» راهنمای گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با بیان این صحبت‌ها به خبرنگار CHN‌ گفت: «این دشت در بلندی و در ارتفاع 2800 و بر روی کوه ساورز قرار دارد و اگر چه اطراف آن لاله های فراوانی وجود دارد اما دشت اصلی که طول ان نزدیک به 10 کیلومتر و عرض یک کیلومتر است، دارای سطح صاف و یک تکه پوشیده از لاله است.» او ادامه داد: «با توجه به ارتفاع بالای دشت و سردتر بودن ان نسبت به مناطق پایین تر، لاله‌ها کمی دیرتر رشد می کنند و دیر تر هم پژمرده می‌شوند. با توجه به اقلیم سالانه که متفاوت است معمولا از 15 فروردین تا 15 اردیبهشت سرسبز هستند اما پس از آن نیز می توان طبیعتی متفاوت را در این منطقه تجربه کرد.» این راهنمای گردشگری با اشاره به آنکه این دشت منطقه ییلاقی عشایر و بخشی از شهرستان چرام است اظهار کرد: «به دلیل سرمای این منطقه، عشایر تا بعد از اردیبهشت و بعد از فصل لاله ها به آن جا کوچ نمی کنند. البته کوچ عشایر نه تنها تهدیدی برای لاله ها نیستند بلکه قرن ها از این میراث نگهداری کرده‌اند و در کنار هم زندگی مسالت امیزی داشتند.» عوض پور همچنین به وجود چشمه های اب سرد و با آبی گوارا و زلال در این دشت‌ّها اشاره کرد و گفت: «گردشگران می توانند از این چشمه ها لذت برند. راهای دسترسی به این منطقه از یاسوج به دشت از طریق دو مسیر قابل دسترسی است. نزدیکترین مسیر از کیلومتر 50 یاسوج به سپیدار به دهدشت از روستای بابکان به سمت چپ روستای تنگ اب شور پیچیده ده کیلومتر خاکی را طی کرده و بعد سمت راست به سمت بلندی کوه ساورز بالا میرویم وبعد طی 6کیلومتر مسیر پر پیچ و خم به ابتدای ضلع شرقی دشت میرسیم. راه دوم نیز در کیلومتر 80جاده اسفالته یاسوج به سپیدار دهدشت بعد از گذر از جو خانه با رسیدن به تابلوی تسوج به سمت چپ پیچیده و پس از طی 10کیلومتر جاده خاکی به بلندای ساورز بالا میرویم و به ابتدای ضلع غربی دشت میرسیم.» در این جا نکاتی قابل تامل است که این راهنمای گردشگری در خصوص آن یادآور شد: «بهتر است از ماشینهای کمک دار و شاسی بلند و مخصوص کوهستان استفاده شود چرا که با ماشین سواری شاید بتوان به منطقه وارد شد اما بازگشت از ان معلوم نیست. بهترین زمان برای بازدید از از این دشت از 20 فروردین تا 10اردیبهشت است. ضمنا در تسوج یک چشمه بزگ و پر اب و سرد به نام سر کرته وجود دارد که از این چشمه یک رود خانه اب بیرون می اید که می‌توان مکان جذابی برای بازدید باشد. همچنین ابشار المون دارای تفرج گاهی زیبا پذیرای گردشگران است. به طوری که می توان دو تا سه روز را در منطقه تسوج و دشت لاله ها صرف کرد.» او توصیه می‌کند تا گردشگران علاوه بر عزیمت به منطقه تسوج و لذت بردن از ان نسبت به حفاظت و ماندگاری این دشت نظیر جمع اوری زباله خود و نکندن لاله ها نسبت به رعایت حرمت و احترام ساکنین بومی منطقه و طبق اصول گردشگری حفاظت از جوامع محلی تلاش نماییم.