به گزارش انجمن خرد به نوشته ایسنا، آبان ماه سال ۱۳۹۳ سرپرست ایرانیِ کاوش‌های باستان‌شناسی شهر پارسه از کشف «دروازه باستانی در شهر پارسه» خبر داد، کشفی که به گفته باستان‌شناسان می‌تواند خلاء تاریخی شهر پارسه به ویژه در دوره کوروش (۵۵۹-۵۲۹ پیش از میلاد) و کمبوجیه (۵۲۹-۵۲۱ پیش از میلاد) قبل از به قدرت رسیدن داریوش در سال ۵۲۱ پیش از میلاد را روشن کند. و حالا بعد از گذشت سه سال، قرار است این محوطه‌ی تاریخی به سایت موزه تبدیل شود.
علیرضا عسگری، سرپرست ایرانی کاوش‌های باستان شناسی شهر پارسه تخت جمشید در این زمینه توضیح داد: شهر پارسه تخت جمشید محدوده‌ای وسیع از ویرانه‌های آثار باستانی پیرامون تختگاه تخت جمشید است که در دوره هخامنشی به عنوان یک شهر مطرح بوده است.
وی با بیان اینکه این شهر متشکل از باغ‌ها و پردیس‌هایی بوده که ویلاها و کاخ‌های هخامنشی در آن قرار داشته اظهار کرد: شهر از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که بخش اصلی آن ارگ شاهی با همین تختگاه امروزی تخت جمشید است.
این باستان‌شناس، با بیان اینکه کشفیات اخیر شهر پارسه نشان می‌دهد که این شهر از دوره کوروش هخامنشی شکل گرفته و در دوره داریوش و پادشاهان بعد به حداکثر گسترش رسیده است، گفت: آنچه در جدیدترین یافته‌های باستان شناسی طبق مدارک دوره نخستین این شهر قابل ملاحظه است یعنی آثار دوره کوروش هخامنشی که تا کنون ناشناخته مانده بود، محدوده‌ای به وسعت ۵۰۰ هکتار از آثار شهر پارسه است که در چهار سال گذشته شناسایی شد و دروازه این بخش از شهر مورد کاوش قرار گرفت.
او این دروازه را، دروازه‌ای بی‌همتا و برابر با دروازه شهر بابل در دوره کوروش دانست و بیان کرد: سبک واحد و مشترک بین دروازه شهر پارسه و شهر بابل در دوره هخامنشی نشان از پیوند فرهنگی بین پارسه و بابل دارد.
این باستان‌شناس، شهر بابل را مهمترین شهر بین‌النهرین باستان در جنوب عراق امروزی دانست که در سه هزار سال به ویژه دوره هخامنشی به عنوان مهمترین شهر مذهبی بین‌النهرین شهرت داشت و اظهار کرد: تاریخ‌گذاری‌های دروازه جدید بخش کهن و بافت اولیه شهر پارسه تخت جمشید نشان می‌دهد که این دروازه به یادگار فتح بابل توسط کوروش هخامنشی در پارسه بنا شده است.
عسگری گفت: دروازه مورد اشاره متشکل از راهرو ،یک اتاق مرکزی و سرتاسر نمای دیوارهای سترگ مزین به انواع آجرهای لعابدار طی شش فصل کاوش باستان شناسی مشترک بین دانشگاه بولونیا، دانشگاه شیراز، دانشگاه هنر شیراز و با پشتیبانی و حمایت مالی و مدیریتی پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، معاونت میراث فرهنگی کشور و پایگاه تخت جمشید کشف شد و طی ماه‌های اخیر سازمان میراث فرهنگی کشور و پایگاه تخت جمشید برنامه حفاظتی گسترده از این بنای ارزشمند را در دستور کار قرار دادند.
او با اشاره به اقدامات حفاظتی صورت گرفته برای این محوطه افزود: در این مرحله با مدیریت طالبیان، معاونت میراث فرهنگی کشور و رضایی، مدیر تخت جمشید برنامه پوشش حفاظتی سقف دروازه پارسه آغاز شده است.
به گفته این باستان‌شناس، این محوطه به زودی به یک سایت موزه قابل بازدید به منظور بازدید تمام گردشگران تبدیل می‌شود و مورد بهره برداری گردشگری سازمان میراث فرهنگی خواهد گرفت.
عسگری اظهار کرد: پیش بینی می‌شود با راه‌اندازی این سایت موزه تعداد گردشگران در این مجوطه جهانی افزایش پیدا کند.
تخت جمشید در سال ۵۲۱ پیش از میلاد در دوره داریوش هخامنشی ساخته شد و تا پایان حکومت هخامنشیان در سال ۳۳۱ پیش از میلاد به عنوان مهمترین پایتخت سیاسی و مذهبی هخامنشیان مورد استفاده قرار گرفت. چشم‌انداز تختگاهی که کاخ‌های هخامنشی روی آن بنا شده است.
تا امروز بیش از ۱۰۰ اثر و بنای باستانی بزرگ در اطراف تختگاه در تخت‌جمشید شناسایی شده‌اند، این بناها در محدوده‌ای به وسعت ۶۰۰ هکتار در محدوده‌ای به نام عرصه و حریم تخت‌جمشید پراکنده‌اند و البته باستان‌شناسان از همان زمان تا امروز به دنبال شناخت کارکرد این آثار باستانی در حریم تخت‌جمشید هستند.
بقایای استقرار هخامنشی در نزدیکی روستای فیروزی به مرور توسط باستان شناسانی مورد توجه قرار گرفت که نواحی اطراف تختگاه را به منظور مکان یابی جایگاه مقدس سلطنتی درون محدوده وسیع‌تر شهر بررسی می‌کردند. مطالعاتی که بیش از یکصدسال قبل آغاز شده و تا امروز ادامه دارد.
در کاوشی که سال ۱۳۹۳ در این محوطه انجام شده، نقشه و ساختار بنای تل آجری بر اساس بخش‌های مشخص شده در کاوش و همچنین نتایج به دست آمده از بررسی ژئوفیزیک، ژئو مغناطیس و الکتریسیته بازسازی شد. در واقع می‌توان گفت چشم‌انداز بنای «تُل آجری» در آن فصل از کاوش با شناسایی یک دروازه بزرگ روشن شد.
همچنین محور ارتباطی این دروازه در فاصله ۱۰۰ متری جنوب آن یعنی در محوطه تل فیروزی ۵ کشف شد که در آنجا کاخی بزرگ به ابعاد ۵۵ در ۶۰ متر وجود دارد. محدوده بین دروازه تل آجری و کاخ کشف شده را پردیس‌هایی محصور کرده‌اند که امروز بخشی از سازه‌های آبرسانی این پردیس در محل وجود دارد و هم اطلاعات حاصل از بررسی ژئوفیزیک وجود باغ‌ها و سیستم‌های آبرسانی این قسمت را روشن کرده است.