به گزارش انجمن خرد به نقل از ایسنا، اگر چه به نظر میرسد ایدهی به تصویر کشیدن بناها، برخی نقوش یا محوطههای مهم و تاریخی روی برخی محصولات در سراسر کشور اقدامی تازه و بکر است و در برخی موارد خلاقیت را به دنبال دارد، مانند اسکناسهای در دست مردم یا تمبر و حتی بستهبندی برخی محصولات و سوغاتیها، اما اینکه ناگهان سندی کشف شود که نشان دهد چنین اقدامی را سالها که نه، بلکه سدهها دورتر از بروز خلاقیتهای کنونی مردم ایران زمین به خصوص در بخشهای جنوبی کشور در ذهنشان پرورش داده بودند، فرهنگ غنی این منطقه را نشان میدهد.
سیدمنصور سیدسجادی، سرپرست تیم کاوش محوطهی جهانی «شهر سوخته» در این زمینه اظهار میکند: معمولا نقوش روی سفالها و ظروف به نوعی بازگوکننده محیط طبیعی یک شهر یا روستا در دنیای باستان است، کسانی که روی سفالها نقاشی میکردند بازتابی از طبیعت منطقه را نشان میدادند.
او با بیان این مثال که روی سفالهای به دست آمده از کاوش در مناطق مختلف نقوش کوهستان، قوچ، بز کوهی، پرندگان آبزی یا طبیعت وجود دارند که نشان از وجود آب و هوای مختلف در هر منطقه است، ادامه میدهد: شهر سوخته و ظروف بدست آمده در این محوطه نیز از این قضیه مستثنی نیستند، هرچند نقوش موجود در شهر سوخته، بیشتر نقوس هندسی است و تعداد نقوش طبیعی مانند جانواران و گیاهان نسبت به نقوس هندسی کمتر است، اما گاهی اوقات در میان این نقوش طبیعی، یک سلسله نقوشی پیدا میشود که قابل تفسیر و تاویل هستند.
وی با اشاره به مطالعاتی که روی تعدادی از نقوش بشقابهای سفالی شهر سوخته انجام شد سه شاخصه ویژه جغرافیایی طبیعت سیستان در روی برخی از سفالها دیده شده است، این سه شاخصه را شامل دشت (دلتا)، رودخانه و دریاچه و یک جزیره (کوه خواجه) میداند که یکی از آنها نقش جالبی دارد.
این باستان شناس اظهار میکند: با توجه به این که سیستان یک دشت رسوبی و باتلاقی است و دریاچهی هامون و جزیره کوه خواجه و دشت و باتلاق در آن وجود دارد، همچنین به گفتهی نویسنده ناشناس «تاریخ سیستان»؛ «سیستان دارای 6 رودخانه «هیرمند»، «خاشرود»، «هاروترود»، «رُخَدرود»، «فراه رود»، «خشکرود» است» هر سه این شاخصه ها در داخل یک بشقاب به تصویر کشیده شده است.
سید سجادی ادامه میدهد: در واقع از آن چه روی این بشقاب سفالی است، تفسیر میشود که در روی این بشقاب هر سه این پدیده ها به وضوح نشان داده شده اند. نقشهی موجود متعلق به شش رودخانهای که از اطراف به دریاچه هامون میریزند و متعلق به سیستان در زمان باستان است که به خوبی محل جزیره حتی ماهیان در آن دیده میشوند.