بررسی قشون قاجاریه، از عهدنامه ترکمانچای تا فروپاشی

پیش از جنگ ترکمانچای هرچند قوای ایران از فنون و تعلیمات و تجهیزات جدید بی‌بهره بود، اما ارتش مستقل ایران هرگاه فرمانده لایقی بر سر کار داشت، کشور را از تجاوزات بیگانگان و آشوب داخلی می‌رهانید و به امنیت و آسایش می‌رساند، اما پس از این عهدنامه ننگین دیگر ایران کمر راست نکرد و قشون مستقل نداشت و در بستر زمان از ابهت و کارآیی‌اش کاسته شد، تا به‌صورت مترسکی پوشالی در زمان قاجار درآمد.