آرزوی ما، داشتن امکان مسقف کردن بسیاری از محوطههای تاریخی است
سید محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در گفتوگو با ایسنا تل آجری را اثری فوق العاده با اهمیت دانست و بیان کرد: آرزوی ما امکان مسقف کردن بسیاری از محوطههای تاریخی است.
او با تاکید بر اهمیت این محوطه میگوید: با انجام نخستین حفاریها در «تل آجری»، مشخص شد آنجا یک دروازه ورودی متعلق به ابتدای دوره هخامنشی دورانی ماقبلِ داریوش اول بوده است.
وی با اشاره به اینکه ما در آن زمان فقط در پاسارگاد آثار داشتیم افزود: ایننکته که ما بتوانیم آثاری را در کنار کوهِ رحمت نزدیک تختجمشید متعلق به دوران ابتدایی هخامنشی پیدا کنیم، از اهمیتی فوقالعاده زیادی برخوردار بود.
او بیان کرد: آثار کشف شده وقتی از ارتباط بسیار نزدیک بین این منطقه و اصولا حکومت هخامنشی با ایلام و بینالنهرین حکایت میکرد، اهمیت آن دو چندان شد؛ به همین دلیل این اثر فوقالعاده با اهمیت بود.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به ادامهی حفاریها در آن زمان و به دست آمدن آثار خشتی و آجری به خصوص آجرهای لعابدار نفیس در این منطقه بیان کرد: معمولا در چنین محوطههایی اگر شرایط به گونه ای باشد که بتوان از شرایط حفاظت اطمینان حاصل کرد، این کار انجام میشود.
او با اشاره به آسیب پذیر بودن مصالح مورد استفاده در ساخت این آثار نفیس بیان میکند: براساس تجربههای جهانی، این آثار در شرایط مختلف آبوهوایی باید زیر پوشش سقف قرار بگیرند تا از عوامل باد و باران و نوسان حرارت و رطوبت مصون شوند.
بهشتی در ادامه تأکید میکند: ما آرزو میکنیم که ای کاش این امکان را داشته باشیم تا بسیاری از محوطههای تاریخی و آثار ارزشمند را زیر پوشش یک سقف مطمئن قرار دهیم.
او میافزاید: تا کنون فقط در برخی از نقاط مانند آتشکده «بندیان درگز» در خراسان شمالی به دلیل داشتن گچبریها و آثار منحصربفرد، یا «هگمتانه» به دلیل داشتن آثار خشتی فراوان، توانستهایم آنها را زیرپوشش سقف قرار دهیم و با این کار قدری این محوطهها را حفاظت کردهایم.
بهشتی میگوید: اگر این اقدام صورت نگرفته بود، این آثار ارزشمند به دلیل نوسانات آب و هوای ناشی از تغییر فصل، رطوبت و حرارت از بین میرفتند.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تاکید بر ضرورت مسقف کردن «تُل آجری» برای حفاظتِ درست آن ادامه میدهد: البته برای عرصه و حریم بناهای تاریخی ضوابط وجود دارد و هرگونه اقدام در عرصه و حریم آثار نهایتا باید با تصویب سازمان میراثفرهنگی صنایع دستی و گردشگری، انجام شود.
وی سپس با طرح این پرسش که « مگر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نباید برای هر اتفاقی که بخواهد برای این محوطه جهانی رخ دهد مجوز بدهد؟» بیان میکند: مگر امروز کسی غیر از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای این کار میتواند مجوز بدهد؟ بدیهی است که بجز معاون میراث فرهنگی کس دیگری نمیتواند این کار را انجام دهدو قطعا کسی که تخصص و مسئولیت این کار را دارد مستحق انجام دادن آن است .
او انتقادهای اخیر در رابطه با مسقف کردن تل آجری را نادرست میداند و میگوید: این صحبتها مانند آن است که به جراح بگوییم تیغ تیز دستت نگیر و روی بدن کسی تیغ نکش چون اگر خون بیاید، جرم است البته هر کس به جز یک جراح این کار را انجام دهد، جرم محسوب میشود.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری وظیفه خود را صدور مجوز کاوش های باستان شناسی بیان میکند و میگوید :مجوزی که پژوهشگاه صادر کرده است برای انجام کاوش و حفاری های باستان شناسی در محل گود برداری برای نصب ستون ها بوده است .
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری درباره گودبرداری و ریختن بتن در اطراف سایت تلآجری و زدن ستونهای فلزی ادامه میدهد: در هر نقطهای که حفاری انجام شده در صورت نبود آثار برای نصب ستونها پیشبینی شده و ایجاد ستون برروی آن مجوز داده شده است و بر خلاف آنچه گفته شده اینگونه نیست که به دلیل گودبرداری به محوطه و آثار آن آسیب وارد شده باشد .
بهشتی ادامه میدهد: سازه نصب شده در «تلآجری» دائمی نیست و اگر راه حل بهتری یافتیم می توانیم به راحتی این سازه و حتی بتن های استفاده شده را جمع آوری کنیم و سازه جدیدی برپا کنیم.
گزارش از: سمیه ایمانیان