سال اشك پوري، سال خون مرتضي
«زن عزيزم يادت باشد که عمو تيغ‌تيغي تو راه را تا به آخر طي کرد». اين آخرين جملات وصيت‌نامه مرتضي کيوان در ساعت 3:30 بامداد ۲۷ مهرماه ۱۳۳۳ بود که خطاب به همسرش، پوري سلطاني، نوشت. اگرچه فقط مرتضي كيوان نبود كه در سحرگاه 27مهرماه اعدام شد؛ به همراه او 26 نفر ديگر از افسران هم اعدام شدند.
سازمان نظامي حزب توده در سال ۱۳۲۳ توسط عبدالصمد کامبخش، عزت‌الله سيامک و خسرو روزبه تأسيس شد و سپس سروان خسرو روزبه به‌عنوان مسئول هيئت اجرائيه سازمان افسران انتخاب شد. شايد معروف‌ترين اقدام شاخه نظامي حزب توده، فراري‌دادن خسرو روزبه، مسئول هيئت اجرائيه خود (عامل قتل محمد مسعود روزنامه‌نگار كه بعدها فاش شد)، به همراه کيانوري، مرتضي يزدي، جودت، نوشين و قاسمي، از ديگر اعضاي کميته مرکزي بود.
يک سال پس از کودتاي ۲۸ مرداد و بازگشت شاه به کشور، سروان ابوالحسن عباسي، عضو هيئت اجرائيه سازمان افسران حزب توده، بازداشت و ضربه هولناکي به حزب توده و سازمان نظامي آن وارد شد. سـروان ابوالحسن عباسي، عضو هيئت اجرائيه سازمان، دستگير شد و با اينکه 12 روز زير شکنجه دوام آورد، اما در نهايت لب به سخن گشود. با کشف سازمان نظامي به حيات پرماجراي اين گروه سياسي وابسـته بـه حـزب توده در اين مقطع از تاريخ به پايان مي‌رسد. کشف سازمان مخفي افسران حزب توده موجب دستگيرشدن اکثر اعضاي اين سازمان شد.
سازمان نظامي حزب توده که در سال ۱۳۲۹ کمتر از صد عضو داشت، در سال ۱۳۳۳ به ۵۰۰ عضو رسيد. ابوالحسن عباسي بسياري از کادرها را لو داد و به‌تدريج ۴۶۶ افسر ارتشي عضو حزب توده محاکمه شدند. ۲۲ سرهنگ، ۶۹ سرگرد، صد سروان، ۱۹۳ستوان، ۱۹ گروهبان و ۶۳ دانشجوي افسري، اعضاي سازمان نظاميان حزب توده بودند. از اين ميان، ۲۷ نفر، اولين گروه از افسران در ۲۸ مهر ۱۳۳۳ اعدام شدند، از جمله سرهنگ مبشري، سرهنگ سيامك، سرهنگ عزيزي‌نميني، سرگرد عطارد، سرگرد وزيريان، سروان مدني، سروان شفا، سروان واعظ‌قائمي و سروان افروخته. باقي در روزهاي بعد اعدام شدند. 42 نفر محکوم به اعدام شده هم با يک درجه تخفيف حکم حبس ابد گرفتند، ۹۲ نفر از ابتدا حکم حبس ابد گرفته بودند، ۱۱۹ نفر به ۱۵ سال حبس با کار اجباري و بسياري ديگر به حبس‌هاي تا 10 سال محکوم شدند. پس از آن حزب توده به محاق رفت و گرچه فعاليت‌هايي در خارج از ايران و فعاليت‌هايي زيرزميني در داخل ايران داشت، اما نتوانست تأثيرگذاري پيشين خود را بازيابد.
ابراز احساسات يکي از افسران اعدامي قبل از اعدام خواندني است: «مردم در خيابان در رفت‌وآمدند، حتي سر برنمي‌گردانند مـا را نگاه کنند ظاهرا خبر اعدام ما را نشنيده‌اند چطور نشنيده‌اند؟ تف به اين مردم و اين احساس ديگر از هرچه کلمه مردم است نفرت دارم... ما را ببين که به وکالت و نيابت اين مردم گردن به چـاقوي قصـاب مي‌ساييم!».
متن کامل در لینک زیر:
http://kherada.com/DMan.aspx?Id=7418