امانوئل بُن، مشاور ارشد امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه در پی یافتن راهکاری برای حل تنش میان ایران و آمریکا سه‌شنبه شب راهی تهران شدو با دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و وزیر امور خارجه دیدار و گفت‌وگو کرد. او تلاش کرد در این دیدار طرح رئیس‌جمهوری فرانسه را با عنوان «دستیابی به ابتکارات مشترک برای ایجاد آتش‌بس در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران» تشریح کند.
او در دیدار با علی شمخانی «آتش‌بس در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران» را هدف اصلی امانوئل مکرون از این گفت‌وگوها اعلام و تاکید کرد که به‌عنوان میانجی به ایران نیامده است و حامل هیچ‌گونه پیامی از سوی آمریکا برای تهران نیست. او همچنین در این دیدار گفت: امانوئل مکرون به‌دنبال دستیابی به ابتکارات مشترک برای ایجاد آتش‌بس در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران بوده و معتقد است که این اقدام به کاهش تنش‌های رو به تزاید در منطقه منجر خواهد شد. همزمان علی شمخانی نیز در این دیدار اجرای برنامه کاهش مرحله به مرحله تعهدات هسته‌ای را راهبرد غیرقابل‌تغییر ایران برشمرد و گفت: این مسیر در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام تا زمان تحقق کامل حقوق ایران ادامه می‌یابد. شمخانی در این دیدار با انتقاد از بی‌عملی کشورهای اروپایی برای اجرای تعهداتشان در برجام و فقدان اراده کافی برای مقابله با اقدامات تخریبی آمریکا در این توافق‌نامه چندجانبه اظهار کرد: با توجه به عدم‌استفاده اروپا از فرصت یک‌ساله اجرای تعهدات یک‌طرفه از سوی ایران، تصمیم قاطع کشور ما اجرای تعهدات، متناسب با اقدام متقابل طرف‌های دیگر است و زمان انجام اقدامات یک طرفه به پایان رسیده است. به گزارش خبرگزاری فارس، در این دیدار که «فیلیپ تیه‌بو» سفیر فرانسه در تهران نیز حضور داشت، آخرین وضعیت پیگیری انجام تعهدات کشورهای اروپایی در برجام و مکانیزم‌های مقابله با تحریم‌های یکجانبه آمریکا نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.مشاور ارشد امانوئل مکرون همچنین عصر روز گذشته با محمدجواد ظریف دیدار و گفت‌وگو کرد.
اهداف سفر مشاور مکرون
امانوئل بن، ۴۹ ساله حدود ۱۵ سال پیش در ایران به‌عنوان دبیر دوم سفارت در تهران مشغول به‌کار بود. آنطور که خبرگزاری بلومبرگ به نقل از مقام‌های فرانسوی گزارش داده است او علاوه‌بر ایران به مدت سه سال در سفارت عربستان در ریاض، دبیر اول بوده و همچنین از سال ۲۰۱۵ به‌عنوان سفیر فرانسه در بیروت، پایتخت لبنان مشغول به فعالیت بوده است. او از سال ۲۰۰۰ به وزارت خارجه فرانسه پیوسته و سه سال در اداره شمال آفریقا و خاورمیانه این وزارت‌خانه، کارشناس بوده است. از این‌رو سابقه و رزومه کاری‌اش نشان می‌دهد که یک دیپلمات عالی‌رتبه در زمینه خاورمیانه است و از همین‌رو ازسوی رئیس‌جمهوری فرانسه به ایران آمده تا شاید در خلال گفت‌وگو با مقامات ایران به طرحی قابل‌قبول برای حل بحران موجود در روابط ایران و آمریکا برسد. سفر فرستاده ویژه مکرون به ایران، نشانگر عزم جدی این کشور برای کاهش تخاصم بین ایران و آمریکا است. همچنان که ژان ایو لودریان، وزیر امورخارجه فرانسه، روز سه‌شنبه ۱۸ تیرماه در سنای فرانسه گفت: فرانسه به‌دنبال ایجاد یک فضای گفت‌وگو برای کاهش تنش در وضعیت بسیار خطرناک کنونی است و به همین دلیل رئیس‌جمهوری امانوئل مکرون با دونالد ترامپ و حسن روحانی روسای جمهوری آمریکا و ایران صحبت کرده است. او همچنین گفت: آمریکایی‌ها هرچند دیگر از امضاکنندگان برجام نیستند، اما می‌توانند حرکت لازم را برای بازکردن یک فضای گفت‌وگو انجام دهند تا از تنش غیرقابل‌مهار و حتی تصادم پیشگیری شود. به هرحال پیش از آنکه «امانوئل بن» عازم تهران شود خبرها حاکی از ارائه طرحی از سوی رئیس‌جمهوری فرانسه در گفت‌وگوی یک ساعته روز شنبه‌اش با حسن روحانی رئیس‌جمهوری بود. براساس آنچه از محتوای این طرح در برخی رسانه‌ها منتشر شد ظاهرا مکرون در گفت‌وگو با روحانی راه میانه‌ای را به ایران و آمریکا پیشنهاد کرده که در صورت موافقت دو کشور می‌تواند به بحران موجود تا پیدا کردن راه‌حل نهایی پایان دهد؛ به موجب این ایده که برخی از آن به‌عنوان «فریز در برابر فریز» و یا «اقدامات متقابل دو کشور» یاد کرده‌اند؛ آمریکا تحریم‌های خود را به‌ویژه در حوزه فروش نفت و معاملات بانکی متوقف می‌کند و در مقابل ایران هم به روند بازنگری در تعهداتش در برجام پایان می‌دهد. همچنین ظاهرا فرانسه دوره اقدامات متقابل دو کشور را برای سه‌ماه در نظرگرفته است. با این حال روز گذشته علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در دیدار با فرستاده مکرون، اجرای برنامه کاهش مرحله به مرحله تعهدات هسته‌ای را راهبرد غیرقابل‌تغییر ایران بیان کرد. سخنی که می‌توان از آن به‌عنوان پاسخ تلویحی ایران به پیشنهاد یا همان طرح مکرون یاد کرد.
در همین حال روز گذشته فرانسوا نیکولود، تحلیلگر سیاست خارجی و سفیر سابق فرانسه در تهران به جزئیات دیگری از طرح فرانسه اشاره کرد. به گزارش ایران‌آنلاین، او گفت که در این سناریو، احتمالا ایالات‌متحده به برخی کشورها مانند چین و هند برای خرید نفت از ایران معافیت اعطا خواهد کرد. این در حالی است که ایران لغو همه تحریم‌ها را شرط حضور آمریکا در مذاکرات گروه ۱+۴ با ایران اعلام کرده است. در همین راستا روز گذشته علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم در یادداشتی در روزنامه فیگارو نوشت که یکی از راه‌های کاهش تنش میان تهران و واشنگتن لغو تحریم‌های ضدایرانی است.
واکنش به طرح «فریز در برابر فریز»
از سوی دیگر روز گذشته سید‌عباس موسوی، سخنگوی وزارت‌خارجه در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما، در پاسخ به این سوال که آیا مکرون در گفت‌وگو با رئیس‌جمهور مشخصا پیشنهاد بازگشت آمریکا به گروه ۱+۵ و کمیسیون مشترک برجام را مطرح کرده است؟ یادآور شد: این مساله از سوی رسانه‌ها مطرح شده و هنوز جمهوری اسلامی ایران پیشنهادی را به‌صورت رسمی دریافت نکرده است. البته من هم موضوعاتی نظیر «فریز در برابر فریز» را شنیده‌ام. موسوی ضمن استقبال از نقش‌آفرینی فرانسه برای کاهش تنش و اجرای برجام گفت: فرانسوی‌ها بخشی از برجام هستند و تلاش آنها را در چارچوب برجام و جزو وظایفشان برای زنده نگه داشتن توافق هسته‌ای تلقی می‌کنیم.موسوی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا سفر امانوئل بن به تهران در راستای سفر میانجیگرانه شینزو آبه به تهران است، گفت: من اسم این کار را میانجیگری نمی‌گذارم، اما اینکه در راستای کاهش تنش‌هاست، تایید می‌کنم. هدف اعلامی آنها این مساله است و ایران نیز مخالفتی با این تلاش‌ها ندارد. وی افزود: اینکه اقدامات فرانسه با هماهنگی یا بدون هماهنگی آمریکاست یا از جانب کاخ سفید پیامی دارند یا ندارند، به آنها مربوط است، ولی ما چیز پنهانی نداریم. خواسته ما اجرای همین توافقی است که از سوی آنها نقض شده یا اجرا نمی‌شود. ازسوی دیگر محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت تعبیر پلیس بد یا پلیس خوب برای نقش فرانسه را یک خیال‌پردازی توصیف کرد.
مکانیزم ماشه قابل‌عملیاتی شدن نیست
در همین حال همزمان با انتشار خبرهایی مبنی‌بر فعال شدن مکانیزم ماشه، روز گذشته محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در حاشیه جلسه هیات دولت در این خصوص با تاکید بر اینکه مکانیزم ماشه قابل‌عملیاتی شدن نیست، گفت: برجام یک سازوکار دارد و این سازوکار برای آن است که مانع نقض تعهدات طرفین شود وقتی برجام نقض شد ایران نیز آن سازوکار را عملیاتی کرد که من در این زمینه پیش و پس از خروج آمریکا از برجام ۵ نامه به خانم موگرینی نوشتم. پیش از این دفتر کاخ ریاست‌جمهوری فرانسه روز ۱۶ تیرماه در بیانیه‌ای با اشاره به اقدام ایران درخصوص افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم اعلام کرده بود که مکانیزم ماشه در قبال اقدام تازه ایران فعال نمی‌شود.