به گزارش انجمن خرد آورده شده از ایسنا، حمیده چوبک، سرپرست کاوش دژ الموت که چیزی حدود ۱۴ سال از عمر خود را در دره‌ی الموت و برای مطالعات باستان‌شناسانه در الموت سپری می‌کند، توانسته تا کنون ۱۴ فصل کاوش را در دژ الموت تجربه کند.
او و تیم همراهش در فصل جدید کاوش، همچنان به دنبال یافتن مقبره «حسن صباح» بنیانگذار فرقه اسماعیلیه در ایران‌اند، هر چند در طول هفته گذشته با انتشار خبری از کشف یک مقبره در روستای «خشکه چال» در الموت شرقی شایعاتی مبنی بر کشف مقبره سپهسالار حسن مطرح شد، اما تیم کاوش آن را غیرمستند و بدون وجود هر نوع مبنای علمی دانستند.
حالا اما باستان‌شناسان به دنبال یافتن مقبره حسن صباح‌اند؛ هر چند به گفته‌ی چوبک، مقبره‌ای که در متون از آن یاد شده است، زیارتگاه پیروانش بوده و جانشینانش هم در نزدیکی او دفن شده‌اند.
باید گفت افسانه‌های قلعه الموت به خصوص آن‌ها که در طول سال‌های گذشته توسط مردم محلی و سینه به سینه نقل شده‌اند، هنوز آن قدر زیادند که نمی‌توان به راحتی به آن‌ها استناد کرد، علاوه بر کتاب «خداوند الموت» نوشته‌ی «پل آمیر» و ترجمه «ذبیح الله منصوری»، دانشگاه کلمبیا نیز با بازسازی تصویری از این دژ تاریخی، تصویری متفاوت از الموت ارائه داده‌اند، اما مورخان و باستان‌شناسان ایرانی معتقدند دژ الموت با وجود همه زیبایی و ابهتش، بهشت نبوده و تصویر بازسازی شده دانشگاه کلمبیا نیز تخیلی است.
قلعه الموت در زمان اسماعیلیه دوبار ویران شده
و حالا چوبک، سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی قلعه الموت، با تاکید بر این که حمله مغول به الموت سال‌ها بعد از فوت حسن صباح اتفاق افتاده، با استناد به متون تاریخی و کشف دو قطعه کاشی زرین فام می‌گوید: حسن صباح در سال ۵۱۸ هجری قمری درگذشت اما مغول‌ها در سال ۵۵۴ هجری قمری به الموت حمله کرده‌اند. اسماعیلیان سال‌ها بعد از حمله مغول و تخریب الموت بار دیگر به این محل برگشته و در الموت ساکن می‌شوند.
او با اشاره به یافته‌های جدید باستان شناسی در الموت می‌گوید: مغول‌ها آخرین افرادی نبودند که این قلعه ارزشمند را ویران کردند و احتمالا قبل یا بعد از دوره تیموری نیز برای دومین بار این قلعه مورد حمله قرار گرفته و تخریب شده است.
چوبک با اشاره به کاوش‌های متعدد برای یافتن مقبره حسن صباح در الموت می‌گوید: متاسفانه تاکنون موفق به کشف این مقبره را نشده‌ایم اما امیدوارم بتوانم در دوره کاوش‌ام را پیدا کنم، هرچند ممکن است این قبرها در حمله‌ها و ویرانی‌های گذشته از بین رفته باشند.
وی «مولاسرا» را یکی از مکان‌هایی دانست که به دنبال مطرح شدن فرضیه احتمال وجود مقبره حسن صباح، کاوش شد و گفت: این مکان یکی از مهمترین یافته‌های باستان شناسی در یک دهه اخیر است، این محل در واقع یک گنبدخانه با معماری شبیه به گنبدخانه های دوره سلجوقی و با تزیینات پر کار است.
او بار دیگر با استناد به متون می‌گوید: مولاسرا مرکز فرمانروایی حسن صباح و جانشینانش و نیز مرکز حکومت و مسجد بوده است و واژه مولاسرا به معنای محل استقرار ولی امر مسلمین است.