آبشار گل آخور ورزقان (Gol Ãkhor)
مختصات آبشار چرنا یا گل آخور جغرافیایی: 46 درجه و 7 دقیقه شرقی – 38 درجه و 33 دقیقه شمالی
روستای گل آخور (گورئيل) حدود شصت کیلومتری غرب ورزقان در دامنه های غربی کوه کسبه و در میان جنگل‌های طبیعی ارسباران قرار گرفته است. آبشار زیبای این روستا از سه چشمه پر آب و بسیار خنک، تشکیل شده و با شدت به پایین سرازیر می‌شود. اهالی روستا به این آبشار چرنا می‌گویند. کوه کسبه، از یک طرف به منطقه جنگلی چیچکلی و از جهت های دیگر به ایری داغ، قرمزلی، اوزمدل و قلعه جوشین متصل می‌شود. وجود رودخانه‌ای دایمی که از دل کوه خارج می‌شود، دره فوق العاده سرسبز و آسیاب های آبی، روستای گل آخور را به صورت یک مجموعه سیاحتی دلپذیر در قلب ارسباران در آورده است.
معنی گل آخور یعنی گل ریز می‌باشد. آب این آبشار دل نواز از چشمه‌های بالا دستی از بالا دست روستا همیشه جوشان هستند، این آبشار تقريباً 12 متر ارتفاع دارد.
جریان آب بعد از طی مسافتی با متصل شدن رودخانه از طرف طرزم رودخانه نسبتا خوبی تشکیل به طرف روستاهای حاجیلار و گوی‌گند سرازیر می‌شود، در زبان محلی به این آب آغ سو می‌گویند، این هم به دلیل این سنگ‌های موجود در بستر رودخانه آهکی به رنگ سفید می‌باشد، با تابش نور خورشید، آب هم به رنگ سفید به چشم میخورد، اطراف این آبشار باغ‌ها زیبا و چمن زارهای دل انگیز وجود دارد، چشمه‌های بسیار دل انگیز زیبا در محل وجود دارند که ارمش دهنده روح انسان می‌باشند، در کنار آن خود معماری پلکانی روستای تاریخی گل آخور که یک روستای دره‌ای و پلکانی می‌باشد، که نظر بوم گردی داری ارزش فراوانی می‌باشد. یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری محل وجود چشمه آهکی و کلزیون که بر اثر رسوبات املاح آهکی به وجود آمده است. انحلال مناطق آهکی در آب و املاح به وجود آمده اشکالی را به وجود می‌آورند، که به آنها اشکال کارستی می‌گویند، اما از زیبا ترین و منحصر بفرد ترین این مناظر طبیعی به وجود آمدن چشمه‌های کارستی می‌باشد که به آن در اصطلاح علمی (چشمه‌های و كلوزیون) گفته می‌شود، از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه، وجود امام زاده‌های گل آخور و ارزیل می‌باشد، وجود کوه‌های سرسبز و ییلاق‌های مستعد، و به خصوص غار طبیعی و برزگ تکی پوخ و چندین آبشار و چشمه دیگر در محل، این منطقه گردشگری سالانه پذیرای دهها هزار گردشگر می‌باشد. با توجه به اهمیت این منطقه نمونه گردشگری میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری اقدام ایجاد زیر ساخت‌های گردشگری از قبیل : ایجاد الاچیق، راه ورودی به آبشار، سرویس بهداشتی، اجاق های اتش، ....... در محل نموده و چند آلاچیق توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در بالای آبشار جهت استفاده گردشگران ساخته شده و همچنین راه رسیدن به خود آبشار برای راحتی مسافران پلکان کشی شده است.
سه راه برای رفتن به گل آخور وجود دارد.
- جاده تبریز صوفیان - ۶ کیلومتر پس از پلیس راه - جاده اند و امتداد جاده حدود ۵۰ کیلومتر تا روستای ارزیل و ادامه مسیر حدود سه کیلومتر تا گل آخور.
طول جاده کلاً آسفالت بوده و مسیر کاملاً کوهستانی می‌باشد لذا در رانندگی دقت زیاد می‌طلبد و در ضمن در برگشت در طی شب رانندگی در تاریکی از این راه پیشنهاد نمی‌شود و در برخی از نقاط احتمال سقوط سنگ از کوه وجود داشتهو فاقد تابلو‌های راهنما می‌باشد، پس از روستای امند و گذر از سه راهی ایوند به سه راهی ایری می‌رسیم که به سمت چپ ادامه مسیر داده و به لقمه راهي النجق - طرزم می‌رسیم که در اینجا تابلو شما را به سمت راست هدایت می‌کند که پس از عبور از روستای قیزکندی و طرزم به روستای ارزیل می‌رسیم و سمت چپ، راه به روستای گل آخور میرسد.
مسیر بین ارزیل و گل آخور از یکطرف با باغ‌های سرسبز و از یکطرف دیگر با رودخانه پر آب و کوه‌های سر به فلک کشیده مسحور کننده گشته است.
۲ - تبریز - اهر - ورزقان - خاروانا - روستای ارزیل و نهایتا گل آخور به مسافت حدود ۲۱۰ کیلومتر. اگر این مسیر را به گل آخور انتخاب کنید احتمال اینکه شب را باید در روستای ارزیل و یا گل آخور بمانید زیاد است چون مسیر طولانی و طول مسیر جاهای دیدنی زیاد است.
ارسباران به خاطر وجود کوه های سرسبز، جنگل های زیبا، مراتع غنی و رودهای پرآب، از زیبایی دل انگیزی برخوردار است و کانون تجمع زیبایی و تنوع طبیعت به حساب می‌آید. جنگل های ارسباران با ۱۳۰ هزار هکتار وسعت از شهرت جهانی برخوردارند و در مناطق کلیبر، ورزقان، هوراند، میشه پاره، منجوان شرقی و غربی، دیزمار شرقی و کیوان گسترده شده است.
این جنگل‌ها دارای بیش از ۱۸۰ گونه درختی و درختچه‌ای است که بخشی از آن در سال ۱۹۷۶ در شمار اندوختگاه های زیست کره (برنامه انسان و کره مسكون سازمان ملل متحد) قرار گرفت. جنگل‌های ارسباران یکی از جنگل های زیبای کشور است که دارای تنوع گیاهی بسیار مناسب، هوای مطبوع و حیات وحش متنوع می باشد و بسیاری از جانوران کمیاب در آن تحت حفاظت قرار دارند. طبیعت کم نظیر ارسباران، جای تحقیق و بررسی بسیاری دارد. مهمترین محصولات کشاورزی منطقه، غلات و میوه‌هایی مانند گیلاس، گردو، سیب، گلابی و توت می‌باشد که کیفیت بسیار بالایی دارند. از دیگر زیبایی‌های منطقه ارسباران می‌توان به قلعه بابک در شهرستان کلیبر و همچنین چشمه و آبشار کوچک دامجی قیه در شهرستان زنوز که آب آن از میان سنگ های آهکی تراوش می کند، اشاره کرد. این چشمه شکل‌های زیبایی را در سطح سنگ‌های مجاور خود ایجاد کرده است و محلی مناسب جهت اقامت و تفرج است. تفرجگاه دامجی قیه بالاتر از روستای درق واقع گشته است.
