به گزارش انجمن خرد به نقل از شبکه خبری بلومبرگ، چهار کشور عربی تحت رهبری عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کردند و از دیپلماتهای قطری خواستند تا طی 48 ساعت خاک کشورهایشان را ترک کنند.
دولتهای عربستان، بحرین، امارات متحده عربی و مصر با صدور بیانیههای جداگانه اعلام کردند که هرگونه سفر هوایی و دریایی از قطر به حالت تعلیق در خواهد آمد. بنا به گزارش خبرگزاری سعودی، عربستان رفت و آمد زمینی را نیز به کشور همسایه خود قطع خواهد کرد.
این اقدام کشورهای ثروتمند عربی پس از آن انجام شد که دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا به عربستان سعودی سفر کرد. پادشاهی عربستان و امارات متحده عربی تلاش میکنند تا یک جبهه متحد در برابر نفوذ ایران در خاور میانه تشکیل دهند. این دو کشور همچنین قطر را تحت فشار قرار میدهند تا به حمایت خود از اخوان المسلمین و حماس پایان دهد.
به گزارش بلومبرگ، نفت خام برنت 1.6 درصد افزایش یافته است. افزایش تنشها میان عربستان که بزرگترین صادر کننده نفت جهان است و ایران به طور قطع توجه بازار را به سمت تنگه هرمز میبرد که گفته میشود حدود 30 درصد از نقل و انتقالات نفت جهان از این مسیر انجام میشود.
پس از سفر ترامپ به ریاض، خبرگزاری رسمی قطر اظهاراتی را منتسب به شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر منتشر کرد که در آن از اقدامات ضدایرانی انتقاد کرده و جمهوری اسلامی را قدرت بزرگ منطقهای خوانده بود اما مقامات قطری به دلیل مشاهده جنجالی که در رسانهها در پی انتشار این اظهارات به وجود آمد، آنها را از روی سایت خبرگزاری برداشتند و اعلام کردند که این اقدامی از سوی هکرها بوده و امیر قطر چنین اظهاراتی را بیان نکرده است.
تمیم بن حمد در این اظهارات حزبالله لبنان را نیز جنبش مقاومت خوانده بود.
به گزارش انجمن خرد به نقل از ایسنا، برخی کارشناسان از وجود بحرانی جدی در میان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و به ویژه بین جناح وابسته به عربستان سعودی و قطر خبر میدهند.
نشریه اینترنتی تله پولیس در گزارشی با اشاره به اختلافات دیرینه میان کشورهای عربی خلیج فارس نوشت: اکنون تَرَکهایی در اتحاد ضد ایرانی کشورهای عرب خلیج (فارس) پدیدارمیشود. دو رقیب اصلی در این اختلاف، عربستان سعودی و قطر هستند. اختلاف درباره مناسبات با ایران و اخوانالمسلمین و حماس است، قطر در این سه مورد از صف خارج میشود، این کشور مدتهاست که از اخوانالمسلمین و حماس حمایت میکند. ترامپ در ادعاهای خود داعش، القاعده، حزب الله و حماس را افراطیهایی نامید که در مقابل خوبها قرار دارند و ایران را قدرتی دانست که از تروریسم حمایت میکند.
ظاهرا امیر قطر نظر دیگری درمورد ایران داشته است. در رسانههای بین المللی اظهارات شیخ تمیم بن حمد الثانی منتشر شد که وی از قرار در یک مراسم نظامی بیان کرده بوده که ایران، یک قدرت بزرگ است. بعد از انتشار این اظهارات، عربستان سعودی و امارات، وبسایتهای قطری، ازجمله الجزیره را فیلتر کردند. امیر قطر همچنین ظاهراً از موضع ترامپ درباره ایران انتقاد کرده است. امیر گفت وی به روحانی تلفن زده تا پیروزیاش را در انتخابات به او تبرک بگوید.
در رسانههای عربستان سعودی به عنوان پاسخ مقالههایی مانند "درباره شباهت زیاد بین سیاست قطر و ایران" و "حزب الله و قطر - داستان عشق ممنوعه" منتشر شد. یک وزیر اماراتی که خواست نامش فاش نشود، از "بحرانی جدی" در داخل کشورهای عرب خلیج( فارس)، بین جناح وابسته به عربستان سعودی و قطر صحبت کرد.
بنا به گزارش تله پولیس، به نظر میآید که مواضع عمان و کویت نیز متفاوت از عربستان باشد و قطر در موضعش مبنی بر داشتن مناسبات با ایران به دلیل منافع خود، تنها نیست.
با این حال، یمن و لیبی نیز پس از این چهار کشور عربی، تحت رهبری سعودیها روابط خود را با قطر قطع کردهاند.
به گزارش انجمن خرد به نقل از ایسنا، عربستان سعودی، مصر، بحرین و امارات متحده عربی، مالدیو به عنوان تنها کشور غیر عرب و نیز به تبع آنها دولت موقت لیبی و دولت مستعفی یمن با وارد کردن این اتهام به قطر که باعث بیثباتی در منطقه میشود و از گروههای "تروریستی" حمایت میکند روابط دیپلماتیک با این کشور را قطع کردند و حریم هوایی، دریایی و زمینی خود را به روی قطر بستند. دوحه نیز به این مواضع کشورها واکنش نشان داد.
سایت شبکه الجزیره گزارش داد، در حالکه ابتدا چهار کشور عربستان، مصر، امارات و بحرین تصمیم به قطع روابط با دوحه گرفته بودند، دولت موقت لیبی و دولت مستعفی یمن نیز از این تصمیم حمایت کرده و روابط خود را با دوحه قطع کردند. در کنار این کشورها و دولتها مالدیو نیز به عنوان اولین کشور غیر عرب در این مسیر گام برداشت و روابط دیپلماتیکش را با قطر قطع کرد.
پیشتر خبرگزاری رسمی عربستان "واس" از مسدود شدن حریم هوایی، دریایی و زمینی عربستان به و از قطر و ممنوعیت ورود و عبور قطریها از عربستان بنا به دلایل امنیتی پیشگیرانه خبر داده بود.
به موجب گزارش این خبرگزاری سعودی، عربستان شهروندانش را از سفر به قطر و اقامت در این کشور یا رفتوآمد از طریق این کشور منع کرده است.
این کشورها قطر را به حمایت از گروههای تروریستی از جمله اخوان المسلمین متهم کردهاند.
عربستان سعودی اعلام کرده است: این حرکت برای حفاظت در برابر "تروریسم و افراط گرایی" لازم است. گفته میشود عربستان همه نیروهای قطری را از ائتلاف عربی در جنگ در یمن خارج کرده است.
ریاض همه کشورهای "برادر و دوست خود" را هم دعوت به چنین کاری کرده است.
خبرگزاری بحرین نیز گزارش داد، وزارت خارجه بحرین به افراد هیئت دیپلماتیک قطر ۴۸ ساعت فرصت داده خاک این کشور را ترک کنند.
دولت بحرین نیز حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای قطری و نیز بنادر و آبهای منطقهایاش را به روی قطر بسته است.
منامه همچنین به افراد مسافر و قطریهای مقیم بحرین ۱۴ روز مهلت داده تا این کشور را ترک کنند.
این کشور که تابع عربستان است و از آن دستور میگیرد بلافاصله همین شیوه عربستان را اجرا کرده و به دلیل عدم اجازه ندادن به شهروندان قطری برای ورود به خاکش یا عبور از این کشور پوزش خواسته است!
بحرین همچنین شهروندانش را از سفر به قطر و اقامت در این کشور بازداشته است.
امارات نیز بیانیه عربستان و بحرین را در زمینه قطر تایید کرده است.
خبرگزاری امارات نیز گزارش داد، دولت امارات به افراد مقیم و مسافران قطری ۱۴ روز فرصت داده خاک این کشور را به بهانه تدابیر پیشگیرانه ترک کنند.
وزارت خارجه مصر نیز در بیانیهای اعلام کرد، مصر حریم هوایی و بنادر دریایی خود را به روی تمامی هواپیماها و کشتیهای قطری در راستای حفظ امنیت ملی خود بسته است.
در این بیانیه آمده است، تدابیر لازم را به کشورهای دوست و برادر خود و شرکتهای عربی و بینالمللی ابلاغ خواهد کرد تا همین تدابیر را در مورد کشتیها و وسایل نقلیه دریایی خود که رهسپار دوحه هستند، اجرا کنند.
دولت عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن نیز با تایید اقداماتی که ائتلاف تحت سرکردگی عربستان مبنی بر پایان دادن به حضور نیروهای قطری در این ائتلاف اتخاذ کرده از قطع روابط خود با دوحه خبر داد.
دولت یمن نیز از تصمیم گرفته شده از سوی کشورهای عربستان، امارات، مصر و بحرین حمایت کرد.
دولت مستعفی یمن در بیانیهای اعلام کرد، از گام ائتلاف سعودی علیه یمن در پایان دادن به حضور نیروهای قطری در این ائتلاف حمایت میکند.
دولت مستعفی یمن ابراز اطمینان کرد که اعضای ائتلاف سعودی تمام تلاش خود را برای کمک به نیروهای این دولت به کار خواهند گرفت.
دولت موقت لیبی نیز روابطش را با قطر قطع کرد.
محمد الدایری، وزیر خارجه دولت موقت لیبی در گفتوگو با شبکه اسکای نیوز عربی گفت: لیبی تصمیم گرفته است در همبستگی با بحرین، عربستان، امارات و مصر روابطش را با قطر قطع کند.
به این ترتیب این ششمین دولتی است که به کمپین قطع روابط با قطر ملحق میشود.
این در حالی است که وزارت خارجه قطر در بیانیهای به این موضعگیری کشورهای عرب حوزه خلیج فارس واکنش نشان داد و اعلام کرد: متاسفیم که این چهار کشور در این مرحله چالشی مهمتر از هجمه علیه قطر نیافتند.
وزارت خارجه قطر اعلام کرد، ادعاها تلاشی علنی است دال بر اینکه طرح از پیش طراحی شده برای هجمه رسانهای وجود داشته که دربرگیرنده افتراهای بیشتری است.
وزارت خارجه قطر تصریح کرد: تدابیر هدفمند برای تحمیل خواستهها بر ما نقض حاکمیت ما به عنوان یک کشور است و این قطعا امری مردود است.
براساس بیانیه وزارت خارجه قطر، هدف از این اقدامات اتخاذ شده با هماهنگی مصر روشن است و آن تحمیل خواستهها بر قطر است. دلیل تراشی برای اتخاذ تدابیری علیه کشوری دوست در شورای همکاری خلیج فارس دلیلی روشن بر نبودن توجیهات قانونی برای این تدابیر است.
این وزارتخانه افزود، این هجمه رسانهای در قانع کردن مردم منطقه و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس شکست خورده و بیانگر این است که تنش ادامه دارد.
وزارت خارجه قطر تاکید کرد: این افتراها دال بر نیات درونی برای ضربه زدن به قطر است و این ادعاها همه ساختگی است. ما برای به شکست کشاندن این تلاشها و تاثیر گذاری آن بر جامعه و اقتصاد قطریها تلاش خواهیم کرد و این تدابیر بر روند زندگی عادی مردم و افراد مقیم قطر تاثیر نخواهد داشت.
روابط دوحه با همسایگان عربش از بیست و چهارم مه تیره شد زمانی که رسانههای قطری اظهاراتی منسوب به تمیم بن حمد، امیر قطر را منتشر کردند که گفته شده دربرگیرنده خطوط کلی سیاست قطر بود و هیچ هماهنگی با دیدگاه شورای همکاری خلیج فارس نداشت. در حالی که قطر عضو آن بوده و باید به سیاستهای آن پایبند باشد.
امیر قطر در این اظهارات گفته بود، دوحه پایگاه آمریکایی "العدید" را به علت حمایتش از طمعورزیهای کشورهای همسایه عربش در خود جای داده و این پایگاه تنها فرصت آمریکا برای داشتن نفوذ نظامی در منطقه است.
وی همچنین گفته بود، قطر با اسرائیل در ارتباط است.
امیر قطر ایران را وزنه منطقهای و اسلامی توصیف کرده بود که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
وی افزوده بود، کشورش روابط قویاش را با آمریکا و ایران در آن واحد حفظ خواهد کرد. درگیری با ایران به ویژه به این دلیل که آن قدرت بزرگ منطقه است، مصلحت نیست.
تمیم بن حمد حزب الله لبنان را هم جنبش مقاومت خوانده بود.
اما قطر با مشاهده جنجالی که به دلیل این اظهارات بلند شد، اعلام کرد که سایت خبرگزاری رسمی این کشور هک شده است و این اظهارات را از سایت برداشته و افزود، این اظهارات به امیر قطر نسبت داده شده است.